MΑΡΤΙΟΣ (στην αρχαιότητα ΕΛΑΦΗΒΟΛΙΩΝ)

Η προέλευση της λέξης «μήνας», εξέλιξη της αρχαιοελληνικής «μην», με πρώτη καταγραφή στη συλλαβική γραφή των αρχαίων Μηκυναίων (me-no, του μηνός), είναι αρχαιότατη. Η λέξη «μην» σήμαινε αρχικά τη Σελήνη (άλλη αρχαιοελληνική ονομασία: μήνη), αλλά και το διάστημα μιας πλήρους περιφοράς της Σελήνης γύρω από τη Γη. Το διάστημα αυτό αντιστοιχεί σε 29 ή 30 μέρες, τον λεγόμενο σεληνιακό μήνα. Το γεγονός ότι οι άνθρωποι χρησιμοποίησαν από πολύ νωρίς στην ιστορία τους τον κύκλο της Σελήνης για να μετρούν το χρόνο, αντανακλάται στην κοινή ινδοευρωπαϊκή ρίζα της λέξης «μην».

Μάρτης, Αττικός μηνας   21 Μαρτίου – 19 Απριλίου Μάρτης, γδάρτης, παλουκοκαύτης και... δίγαμος. 

Ετυμολογία: Οι Ρωμαίοι τoν βάφτισαν Martius (Άρειο) από το θεό του πολέμου Mars (Άρη). Όπως λέει η ρωμαϊκή ιστορία οι ιδρυτές της Ρώμης, Ρώμος και Ρωμύλος, ονόμασαν αυτόν τον πρώτο μήνα Μάρτιο, προς τιμή του πατέρα τους και γενάρχη των Ρωμαίων του θεού Άρη. Για τούτο και κατά τον Πλούταρχο (Βίος Νουμά, 19) αναφέρεται πως ο Μάρτιος απεικονίζεται ως άνδρας ενδεδυμένος με δέρμα λύκαινας. Επίσης τον πρώτο μήνα της άνοιξης οι Ρωμαίοι άρχιζαν τις πολεμικές επιχειρήσεις. Και... Ελαφηβολιών (από τις έλαφος, βάλλω). Στην αρχαιότητα τα ιερά Ελαφη-βόλια <έλαφος, βάλλω> τα γιόρταζαν προς τιμήν της Αρτέμιδος.

Αγροτική ονομασία:  Φυτευτής. Λαϊκά ονόματα: λέγεται και Μάρτης, Παλουκοκαύτης (ανάγκαζε, με το απρόοπτο κρύο του, να καίνε ακόμα και τα παλούκια για να ζεσταθούν), Βαγγελιώτης (γιατί γιορτάζουμε τον Ευαγγελισμό της Θεοτόκου), Πουλιαντέρης, Ανοιξιάτης (είναι ο πρώτος μήνας της άνοιξης), Φυτευτής (γιατί φυτεύουμε). Ποντιακή ονομασία: Μαρτς (Μάρτης.

Τον λέγανε και Δίγαμο:  Μάρτης έχει δύο γυναίκες, τη μία πολύ όμορφη και φτωχή, την άλλη πολύ άσχημη και πολύ πλούσια. Ο Μάρτης κοιμάται στη μέση. Όταν γυρίζει από την άσχημη, κατσουφιάζει, μαυρίζει και σκοτιδιάζει όλος ο κόσμος, γι' αυτό παλουκοκαύτης. Όταν γυρίζει από την όμορφη, γελάει, χαίρεται και λάμπει όλος ο κόσμος.  

Άλλοι υποστηρίζουν πως ο Μάρτης τη γυναίκα που παντρεύτηκε, από μπροστά ήταν πολύ άσχημη, ενώ από πίσω ήταν πολύ όμορφη! Όταν ο Μάρτης τη βλέπει κατά πρόσωπο κλαίει και ο καιρός χαλάει. Όταν την κοιτάζει από τις πλάτες ευχαριστιέται και ο καιρός καλοσυνεύει. Γι αυτό και η παροιμία λέει:

«Ο Μάρτης πότε κλαίει και πότε γελάει». Επειδή είναι άστατος λέγεται πεντάγνωμος «Ο Μάρτης ώρα βρέχει και χιονίζει κι ώρα μαρτολουλουδίζε».

Γιορτές: των Χαιρετισμών (Α'-Δ'), του Ακάθιστου Υμνου των ταπεινών και των 40 Μαρτύρων . Στη συνείδηση του λαού μας ο αριθμός 40 είναι ιερός και μαγικός. Φτιάχνουν τις «σαραντόπιτες» ή χορτόπιτες με 40 φύλλα και 40 ειδών χόρτα. Οι κοπελιές κεντούν με 40 κλωστές...

Έθιμα παραμονής: Θέμα τους είναι η αποπομπή του Χειμώνα, καθ' όσον... από Μάρτη, καλοκαίρι. 

 «Το Φεβρουάριο τον υποδύεται άνθρωπος χωλός καβάλα εις γάιδαρον... Η πομπή των παιδιών που τον συνοδεύουν τραγουδάει... Οξω, Κουτσοφλέβαρε / να 'ρθη ο Μάρτης με χαρά και με πολλά λουλούδια. Οι νοικοκυρές αναφωνούν... βγαίνει ο Κακόχρονος / μπαίνει ο Καλόχρονος / μέσα Μάρτης και χαρά / και καλή νοικοκυρά...» (Γ. Α. Μέγα, Ελληνικαί εορταί, Αθήναι 1979, σ. 131).

Εθιμο της 1ης Μαρτίου ήταν: Την πρώτη μέρα του Μάρτη συνηθιζόταν από τα παλιά χρόνια νέοι και νέες να βγαίνουν στα χωράφια και με τη δρόσο των σπαρτών έπλεναν το πρόσωπό τους για να μη μαυρίσουν. Απέφευγαν τη δρόσο των σπαρτών κριθαριού, γιατί αυτή φέρει σπυριά (κριθαρκά) κάτω από τα βλέφαρα.

Άλλο έθιμο ήταν να δένουν γύρω από τον καρπό του δεξιού χεριού τους και γύρω από το λαιμό τους κλωστή από χρωματιστά νήματα στριμμένα, κόκκινα, λευκά και χρυσά. Η κλωστή λέγεται «Μάρτη» ή «Μαρτιά» ή «Μαρτίτση» και όποιος τη φοράει δεν μαυρίζει από τον ήλιο του Μάρτη και φοριέται μέχρι το Πάσχα.

Η περιφορά της χελιδόνας με φύλλα κισσού που συμβολίζει την αειθαλή βλάστηση. Αρχαίο χελιδόνισμα: «Ηλθ' ήλθε χελιδών / καλάς ώρας άγουσα / καλούς ενιαυτούς...». Νέο χελιδόνισμα: «... Μέσα Μάρτης, έξω ψύλλοι, έξ' οχτροί, σας τρών' οι σκύλοι...».

Την 1η-7η Μαρτίου οι ποιμένες οδηγούσαν τα αιγοπρόβατα από τα χειμαδιά στα ορεινά μέρη λέγοντας: «Κούρευε, κουδούνωνε και στα όρη ανέβαινε».

25 Μαρτίου του Ευαγγελισμού και Ιερά Ελευθέρια: Εορτή πάνδημος. Στην Ηπειρο ανάβουν φωτιές και χτυπούν κουδούνια. «Φευγάτε φίδια, σήμερα είν' του Ευαγγελισμού!».

Αυτά και καλό μήνα να έχουμε.!

Ν. ΒΑΡΔΙΑΜΠΑΣΗΣ

Η Μυθολογία μέσα από την αστρολογία * Ιχθύες*

Οι Ιχθύες είναι το τελευταίο ζώδιο του ζωδιακού, είναι το ζώδιο που ολοκληρώνει τον κύκλο και αυτό που θα ολοκληρώσει την κατάδυση μας στο σύμπαν των μύθων. Κάθε ζώδιο εγκαταλείπει το στίγμα που άφησε στο ζωδιακό και όπως υπέροχα αναφέρει η Liz Green: «Δεν υπάρχει κάποιο συγκεκριμένο δίλημμα όπως στα προηγούμενα ζώδια καθώς οι Ιχθύες περιλαμβάνουν το ανθρώπινο δίλημμα σε όλη του την έκταση».

Αυτό το ζώδιο εκπροσωπεί όλους τους πόθους της ανθρώπινης ψυχής, όλα εκείνα που καθορίζουν το συλλογικό ασυνείδητο και είναι άπιαστα όνειρα: το δέος του ανθρώπου μπροστά στο αχανές σύμπαν, τα όνειρα, οι ανάγκες που ποτέ δεν θα ικανοποιηθούν, οι ψευδαισθήσεις μεγαλείου, η προσμονή για την αδελφή ψυχή και τον έρωτα που αυτή υπόσχεται, αδυναμία του ανθρώπου μπροστά στη δύναμη της ζωής και της φύσης, τα μυστήρια της ψυχής, η ένωση με το θείο και πάνω από όλα η θυσία του Εγώ που απαιτείται για να προσεγγιστούν όλα τα παραπάνω.

Ο αστερισμός και το ζώδιο των Ιχθύων οφείλουν την ονομασία τους σε ένα περιστατικό από τη Γιγαντομαχία και πιο συγκεκριμένα στη καταδίωξη της Αφροδίτης και του Έρωτα από τον Τυφώνα. Σύμφωνα με τον μύθο η Αφροδίτη και ο γιος της ο Έρωτας τράπηκαν σε φυγή όταν ξέσπασε η Γιγαντομαχία αλλά ο γίγαντας Τυφώνας τους κυνήγησε. Αρχικά έφτασαν στην Αίγυπτο και έπειτα στον Ευφράτη ποταμό όπου για να γλιτώσουν μεταμορφώθηκαν σε ψάρια που ενώνονταν σε μια χρυσή κλωστή για να μην χάσει ο ένας τον άλλο.

Αντίστοιχα το ζώδιο των Ιχθύων βιώνει σε τεράστιο βαθμό την ψυχολογική τάση της φυγής. Σαν την Αφροδίτη και τον Έρωτα, πολλοί Ιχθύες αισθάνονται πως καταδιώκονται, είτε από τους ανθρώπους, είτε από τους κοινωνικούς ρόλους που αναλαμβάνουν, είτε ακόμη και από τους γονείς τους. Αισθάνονται ακριβώς σαν να επιπλέουν μέσα στο νερό όπου όλα μοιάζουν όμοια, δεν υπάρχει καμία αίσθηση προσανατολισμού παρά μόνο η ένταση αυτή της προσπάθειας διαφυγής.

Ταυτόχρονα όμως το νερό στο οποίο καταδύονται, είναι ταυτόχρονα και η μήτρα από την οποία ξεπηδά η ζωή, είναι το στοιχείο που δίνει ζωή. Ο συμβολισμός είναι προφανής. Η Αφροδίτη και ο Έρωτας επιστρέφουν στην ασφάλεια του νερού όπως ο άνθρωπος αποζητά πάντα ενδόμυχα την ασφάλεια της εμβρυακής κατάστασης. Μέσα στο αμνιακό υγρό δεν υπάρχει ο κίνδυνος, δεν υπάρχει η συνείδηση, δεν υπάρχει ανασφάλεια.

Η αναζήτηση της ασφάλειας που προκύπτει από την ανυπαρξία είναι η ενδόμυχη αναζήτηση στη ζωή του κάθε Ιχθύος και για αυτό το λόγο θεωρείται μια από τις δυσκολότερες ζωδιακές εκφράσεις. Αν ήρθαμε στον κόσμο για να αναπτύξουμε ένα Εγώ και μια ταυτότητα πως θα το καταφέρουμε αν αυτό που αποζητάμε είναι η διάλυση του;

Ο κόσμος των μύθων των Ιχθύων στο σύνολό του βρίθει από συμβολικές αναζητήσεις/αποδράσεις σε παράλληλους κόσμους, υπερβατικές εμπειρίες και θυσίες του σώματος ώστε να ελευθερωθεί η ψυχή από τη υλική φυλακή της. Μια από τις σημαντικότερες μυθικές φιγούρες που περιγράφει τις ψυχολογικές τάσεις του ζωδίου είναι ο θεός Διόνυσος, ο θεός του κρασιού και ο εμπνευστής της λατρευτικής παράνοιας και της έκστασης.

Στην αρχαιότητα το όνομα του ήταν συνυφασμένο με την εικόνα του ελευθερωτή, εκείνου που απελευθερώνει τον άνθρωπο από το προσωπείο του κανονικού του εαυτού μέσω της έκστασης, της φρενίτιδας, του ποτού και άλλων ουσιών. Κάποιοι ερευνητές των μύθων έχουν επιχειρηματολογήσει ότι ήταν επίσης υπεύθυνος για την επικοινωνία μεταξύ ζωντανών και νεκρών (δες για πληροφορίες Riu Xavier, Dionysism and Comedy, Chapter 4: Happiness and the Dead, page105, Rawmau and Littlefield Publishing).

Το στοιχείο που έχει ιδιαίτερη σημασία στην ανάλυση των μύθων του Διονύσου είναι το γεγονός ότι αποκαλείται «διμήτωρ» ή «δισσότοκος», δηλαδή αυτός που γεννήθηκε από δύο μητέρες. Υπάρχουν αρκετές παραλλαγές του μύθου της γέννησης του και εδώ θα αναφερθεί η επικρατέστερη. Η μητέρα του ήταν η Σεμέλη, θνητή κόρη του Κάδμου, βασιλιά της Θήβας, και πατέρας του ήταν ο Δίας. Όταν η Ήρα ανακάλυψε για αυτό το δεσμό του Δία, η Σεμέλη ήταν ήδη έγκυος στον Διόνυσο.

Η Ήρα εμφανίστηκε στο ανάκτορο της Θήβας με τη μορφή γριάς οικονόμου και γρήγορα ανέπτυξε φιλική σχέση με τη Σεμέλη. Εκείνη χωρίς να γνωρίζει ποια πραγματικά ήταν η οικονόμος της εμπιστεύθηκε ότι ο Δίας ήταν όντως ο πατέρας του παιδιού που κυοφορούσε. Τότε η Ήρα προσποιήθηκε πως δεν την πίστευε και γέμισε με αμφιβολίες τη σκέψη της Σεμέλης. Εκείνη ζήτησε από τον Δία να εμφανιστεί μπροστά της με την πραγματική του μορφή και σε όλο του το μεγαλείο για να της απόδειξη πως είναι ο πατέρας του παιδιού της.

Ο Δίας την ικέτεψε να υποχωρήσει από την αξίωση της αυτή καθώς κανένας θνητός δεν μπορούσε να επιβιώσει αν έβλεπε με γυμνό μάτι τον Πατέρα των Θεών στην αληθινή του μορφή. Εκείνη, κάτω από την ψυχολογική πίεση της Ήρας όμως, επέμεινε. Τελικά ο Δίας, εμφανίστηκε μπροστά της και η Σεμέλη πέθανε ακαριαία. Ο Δίας όμως έσωσε το έμβρυο που εκείνη κυοφορούσε και το έκρυψε στο μηρό του ώστε να αναπτυχθεί μέσα του. Ο Διόνυσος γεννήθηκε λίγους μήνες αργότερα στην Ικαρία, βγαίνοντας από το μηρό του Δία. Για αυτό το λόγο ονομάστηκε και «διμήτωρ».

Τα ψάρια των Ιχθύων που κινούνται αντίθετα συμβολίζουν το δυϊσμό σώματος και ψυχής, γήινου και θείου με τον ίδιο ακριβώς τρόπο που ο Διόνυσος κυοφορήθηκε δύο φορές, από τη θνητή του μητέρα και από τη θεία «μητέρα», τον Δία. Με τον ίδιο τρόπο όσοι έχουν έμφαση στου Ιχθύες έχουν έντονα την συναίσθηση και των δύο τους πλευρών. Καταλαβαίνουν πως υπάρχει μια θνητή πλευρά που οφείλει να ασχολείται με την πραγματικότητα και τα πρακτικά ζητήματα της ζωής.

Την ίδια στιγμή όμως υπάρχει και η υπερβατική πλευρά που συχνά πυκνά αναδύεται και κυριεύει την προσωπικότητα τους. Σαν ένα μαγικό ψάρι που ταράζει τα ήρεμα νερά της ύπαρξης τους και τους προκαλεί να καταδυθούν στα βάθη της θάλασσας από όπου όλες οι ανθρώπινες τάσεις και ανάγκες αναδύονται. Αυτό που ο C.G. Young ονόμασε «Συλλογικό Ασυνείδητο». Πως συνδυάζονται αυτές οι δύο τάσεις είναι το ταξίδι ζωής που κάθε Ιχθύς καλείται να πραγματοποιήσει.

Κάποιοι Ιχθύες αποφασίζουν να ακολουθήσουν το ψάρι (ή τη Γοργόνα μήπως;) στα βάθη του ωκεανού ακόμη κι αν ξέρουν πως τα πνευμόνια δεν αντέξουν για πολύ κάτω από τη θάλασσα. Σε αυτή την κατηγορία θα συναντήσει κανείς τους Ιχθύες που θυσιάζονται κυριολεκτικά ή μεταφορικά στα μάτια του κοινωνικού συνόλου. Είναι οι Ιχθύες που θα καταφύγουν στο αλκοόλ ή τις καταχρήσεις ουσιών, είναι οι Ιχθύες που κουβαλούν τον πόνο που φέρει η ανάγκη της φυγής από την ανθρώπινη ύπαρξη.

Από την άλλη φυσικά υπάρχουν και ασφαλέστερες δίοδοι προς το υπερβατικό στοιχείο της ύπαρξης, όπως είναι η ποίηση, η μουσική και το θέατρο. Είναι όλοι εκείνοι οι Ιχθύες που αποφασίζουν να εκφράσουν το συλλογικό συναίσθημα μέσω της τέχνης και τη δημιουργίας. Όπως αναφέρει άλλωστε και ο Friedrich Nietzsche στην εισαγωγή του έργου του «Η Γέννηση της Τραγωδίας», η αρχαία τραγωδία είναι το αποκορύφωμα του ελληνικού πολιτισμού, εφόσον συμβολίζει την καλύτερη προτεινόμενη λύση στο πρόβλημα της ύπαρξης.

Αλλά αυτό το πρόβλημα της ύπαρξης έρχεται να αντιμετωπίσει ο κάθε Ιχθύς σε ένα επίπεδο και για τον Nietzsche επιδέχεται τρεις απαντήσεις, που δεν είναι μεταφυσικές θέσεις, αλλά τρόποι ζωής,: την τρέλα (Διονυσιακή) εκείνου που μεθά, την ψευδαίσθηση (Απολλώνια) εκείνου που ονειρεύεται και το ψέμα (Σωκρατικό) εκείνου που συλλογίζεται. Με άλλα λόγια, η Διονυσιακή ταυτότητα, η ταυτότητα του Ιχθύος, είναι η γνήσια δημιουργική έκφραση του προβλήματος της ύπαρξης.
 
Υπάρχει ακόμη όμως σημαντική παρατήρηση στο μύθο του Διονύσου που αφορά στην έκφραση του ζωδίου των Ιχθύων. Μόλις γεννήθηκε ο Διόνυσος ο Δίας τον παρέδωσε στον Ερμή. Σύμφωνα με το μύθο ο Ερμής ανέθεσε την ανατροφή του Διονύσου στον βασιλιά Αθάμα και τη γυναίκα του Ινώ με την εντολή να τον μεγαλώσουν σαν κορίτσι ώστε να γλιτώσει από την οργή της Ήρας (σε μια άλλη παραλλαγή τον μεγαλώνουν οι Νύμφες με τον ίδιο τρόπο). Για αυτό το λόγο στη μυθολογία περιγράφεται και ως «ανδρογυναίκα».
 
Τι συμβολίζει αυτή η ιδιότητα; Ο Ιχθύς είναι ίσως το μοναδικό ζώδιο που αναγνωρίζει πως στην βάση τους όλοι οι άνθρωποι είναι όμοιοι και έχουν κοινές καταβολές ανεξαρτήτως φύλου. Η ψυχή είναι άφυλλη. Δεν είναι ούτε αρσενική, ούτε θηλυκή. Αυτό είναι ένα από τα σημαντικότερα μαθήματα που προσφέρουν οι Ιχθύες στο ζωδιακό. Αφού όλοι έχουν κοινές ρίζες, όλοι αποτελούνται από τα ίδια υλικά οφείλουν να είναι όμοιοι.
 
Από αυτή τη πεποίθηση προκύπτει και η μεταβλητότητα του ζωδίου (είναι το τελευταίο μεταβλητό ζώδιο του ζωδιακού) αλλά και η κυκλοθυμία του. Το γεγονός πως η ταυτότητα του δεν μπορεί να χωρέσει στα κοινωνικά πλαίσια και στους συμβατικούς κοινωνικούς ρόλους, καθιστά το ζώδιο ένα από τα πιο ευάλωτα, αν όχι το πιο ευάλωτο. Ξανά κάνει την εμφάνιση της αυτή η τάση φυγής και πλέον γίνεται πιο ξεκάθαρη.

Ο Ιχθύς έχει τάσεις φυγής από την κοινωνία και τρέχει μακριά από τους κινδύνους της σε μια προσπάθεια να ξεφύγει από την ανασφάλεια που γεννά η βαθιά του πεποίθηση ότι δεν μπορεί να ανήκει κάπου συγκεκριμένα. Για αυτό το λόγο η προσωπικότητα του Ιχθύος έχει την τάση να παραμορφώνεται ευκολότερα από οποιοδήποτε άλλο ζώδιο όταν βρεθεί σε εχθρικό περιβάλλον.
 
Η ανάγκη έκφρασης και αποδοχής της ταυτότητας, η ανάγκη αναγνώρισης και η αίσθηση της κοινωνικής αναγνώρισης είναι αναγκαίες και επιτακτικές για τον Ιχθύ όσο για κανένα άλλο ζώδιο. Μόνο αν δομήσει και αναπτύξει ένα ιδιαίτερο, ισχυρό και αναγνωρίσιμο Εγώ μπορεί να εκφράσει την δημιουργικότητα και την ενέργεια του και τελικά να διαλυθεί σε αυτό που πιο πολύ αποζητά σε αυτή τη ζωή.
 
Την κοινωνική μήτρα που κυοφορεί όλη τη ζωή. Τότε μόνο ο Ιχθύς θα αναγεννηθεί και ο ζωδιακός κύκλος θα έχει ολοκληρωθεί. Όχι για να σημάνει ένα τέλος. Αλλά για να αρχίσει πάλι από την αρχή ο κύκλος της δημιουργίας, της αυτογνωσίας, της ζωής.

 Γιώργος Πανόπουλος

Το δέντρο που έδινε

Μια φορά κι έναν καιρό ήταν μια μηλιά η οποία αγαπούσε  πολύ ένα  αγοράκι. Και κάθε μέρα το αγόρι ερχόταν μάζευε τα φύλλα του,  και έφτιαχνε στέμματα παριστάνοντας τον βασιλιά του δάσους. Σκαρφάλωνε στον κορμό του και  στα κλαδιά του, τρώγοντας  τους καρπούς του. Και έπαιζαν κρυφτό. Κι όταν κουραζόταν το αγόρι  ξάπλωνε στη σκιά του δέντρου. Και το αγόρι αγαπούσε την μηλιά πάρα πολύ. Και η μηλιά  ήταν ευτυχισμένη. Μα ο χρόνος περνούσε. Και το αγόρι μεγάλωσε. Και το δέντρο έμενε συχνά μόνο του. Τότε μια μέρα το αγόρι ήρθε στο δέντρο και το δέντρο είπε :

-     -  "Έλα, αγόρι, έλα και σκαρφάλωσε στον κορμό μου, κάνε κούνια στα κλαδιά μου και φάε τα μήλα μου και παίξε στον ίσκιο μου και γίνε ευτυχισμένο."

-    - "Είμαι πολύ μεγάλο για να σκαρφαλώνω και να παίζω", απάντησε το αγόρι. "Θέλω να αγοράζω πράγματα και να περνάω καλά. Θα ήθελα κάποια χρήματα. Μπορείς να μου δώσεις μερικά;"

-    

-  -  "Λυπάμαι", είπε το δέντρο, "αλλά δεν έχω χρήματα. Μόνο φύλλα και μήλα έχω. Πάρε τα μήλα μου, Αγόρι, και πούλησε τα στην πόλη. Έτσι θα κερδίσεις χρήματα και θα είσαι ευτυχισμένο."

Και το αγόρι σκαρφάλωσε στο δέντρο και αφού μάζεψε τα μήλα του τα πήρε μαζί του. Και το δέντρο ήταν ευτυχισμένο. Αλλά το αγόρι έμεινε μακριά από το δέντρο για πολύ καιρό...και το δέντρο ήταν δυστυχισμένο. Και τότε, μια μέρα, το αγόρι ήρθε πάλι πίσω και το δέντρο τραντάχτηκε από τη χαρά του και είπε:

-      - "Έλα, Αγόρι, σκαρφάλωσε στον κορμό μου και τραμπαλίσου στα κλαδιά μου και γίνε ευτυχισμένο."

-        -   Έχω πολλές δουλειές για να σκαρφαλώνω σε δέντρα", είπε το αγόρι. "Θέλω ένα σπίτι για να με ζεσταίνει", είπε. "Θέλω μια γυναίκα και θέλω και παιδιά, γι' αυτό χρειάζομαι ένα σπίτι. Μπορείς εσύ να μου δώσεις ένα σπίτι

- "Δεν έχω σπίτι να σου δώσω", απάντησε το δέντρο. "Το δάσος είναι το σπίτι μου, αλλά μπορείς να κόψεις τα κλαδιά μου και να χτίσεις ένα σπίτι. Τότε θα είσαι ευτυχισμένος."

Και έτσι το αγόρι έκοψε τα κλαδιά του δέντρου και τα πήρε μαζί του για να χτίσει το σπίτι του. Και το δέντρο ήταν ευτυχισμένο. Αλλά το αγόρι έλειψε για πολύ καιρό. Και όταν επέστρεψε, το δέντρο ήταν τόσο ευτυχισμένο που μόλις που μπορούσε να μιλήσει.

-     -    "Έλα, Αγόρι, έλα και παίξε."

-      -  "Είμαι πολύ γέρος και θλιμμένος για να παίξω", είπε το αγόρι. "Θέλω μια βάρκα που να με πάει κάπου πολύ μακριά. Μπορείς να μου δώσεις μια βάρκα;"

-         "Κόψε τον κορμό μου και φτιάξε μια βάρκα" είπε το δέντρο. "Τότε θα μπορέσεις να ταξιδέψεις και να είσαι ευτυχισμένο."

Τότε το αγόρι έκοψε τον κορμό του δέντρου και έφτιαξε μια βάρκα και ταξίδεψε μακριά. Και το δέντρο ήταν ευτυχισμένο....αλλά όχι αληθινά. Μετά από πολύ καιρό το αγόρι ξαναγύρισε.

-     -      "Λυπάμαι, αγόρι, αλλά δεν έχω πια τίποτα να σου δώσω. Τα μήλα μου τέλειωσαν."

-       -    "Τα δόντια μου είναι πολύ αδύναμα πια για μήλα", απάντησε το αγόρι.

-       -   "Τα κλαδιά μου κόπηκαν. Δε μπορείς να κάνεις κούνια σ' αυτά", είπε το δέντρο.

-        -  "Είμαι πολύ γέρος πια για να κάνω κούνια", είπε το αγόρι.

-         -  "Ο κορμός μου κόπηκε", είπε το δέντρο, "δε μπορείς να σκαρφαλώσεις"

-      -     "Είμαι πολύ κουρασμένος για να σκαρφαλώνω" , είπε το αγόρι.

-        -   "Λυπάμαι", απάντησε το δέντρο, "μακάρι να μπορούσα να σου δώσω κάτι. Αλλά δε μου έχει μείνει πια τίποτα. Είμαι μόνο ένα γερασμένο κούτσουρο. Λυπάμαι..."

-       -    "Δε χρειάζομαι πολλά πια", είπε το αγόρι, "μόνο ένα ήσυχο μέρος να καθίσω και να ξεκουραστώ. Είμαι πολύ κουρασμένος."

-        -   "Τότε" είπε το δέντρο ισιώνοντας όσο μπορούσε τον κορμό του, "ένα παλιό κούτσουρο είναι ένα καλό μέρος να καθίσεις και να ξεκουραστείς. Έλα, Αγόρι, κάθισε. Κάθισε και ξεκουράσου."

Και το αγόρι κάθισε και ξεκουράστηκε. Και το δέντρο ήταν ευτυχισμένο…!!!

Σχόλιο Μυσταγωγίας – Μυθαγωγίας : Λένε πως τίποτα στην ζωή δεν δίνεται δωρεάν, και όμως η φύση  δόθηκε, ώστε ο άνθρωπος να διευρύνει την συνείδηση του, ώστε να ανακαλύψει ποιος πραγματικά είναι και να αγκαλιάσει όλο το σύμπαν με αυτή. Ένας άνθρωπος δίχως ενσυνείδητη,  μεταστοιχειώνεται σε  ένα κατώτερο ον, που απειλεί όχι μόνο την ίδια του την ύπαρξη, αλλά ολόκληρου του πλανήτη…

Shel Silverstein (1930 - 1999)

Eπιλογές, επεξεργασία, επιμέλεια  αναδημοσιεύσεων Πλωτίνος

Το “Πνεύμα” και το “Εγώ”

Δύο μωρά είναι μέσα στη μήτρα της μάνας τους και συζητούν μεταξύ τους. Για να τα ξεχωρίζουμε ας ονομάσουμε αυτά τα δίδυμα

Εγώ και Πνεύμα.

το Πνεύμα λέει στο Εγώ:

"Ξέρω ότι θα σου είναι αρκετά δύσκολο να το παραδεχθείς, αλλά ειλικρινά πιστεύω πως υπάρχει ζωή μετά τη γέννηση."

Το Εγώ απαντάει:

"Mην είσαι ανόητο. Κοίταξε γύρω σου!

Αυτά που βλέπεις είναι τα μόνα που υπάρχουν. Γιατί πρέπει πάντοτε να σκέφτεσαι κάτι πέρα από αυτή την πραγματικότητα?

Αποδέξου τη μοίρα σου στη ζωή. Ηρέμησε και ξέχνα όλες αυτές τις ανοησίες για ζωή μετά τη γέννηση.."

Το Πνεύμα ησυχάζει για λίγο, αλλά η φωνή μέσα του δεν το αφήνει να μείνει για πολύ σιωπηλό.

" Εγώ, μην μου θυμώσεις τώρα, αλλά έχω και κάτι άλλο να σου πω.

Πιστεύω ακόμα ότι υπάρχει και μια Μητέρα"

"Μια Μητέρα!", καγχάζει το Εγώ.

"Πως μπορείς να είσαι τόσο ανόητο! Ποτέ δεν έχεις δει μια Μητέρα.

Γιατί δεν μπορείς να παραδεχτείς πως όλα όσα βλέπεις είναι όσα υπάρχουν?

Η ιδέα ότι υπάρχει μια Μητέρα είναι εντελώς τρελή. Είσαι μονάχο σου εδώ μαζί μου. Αυτή είναι η πραγματικότητά σου. Τώρα αρπάξου γερά από αυτό το λώρο. Πήγαινε στη γωνιά σου και πάψε να είσαι τόσο ανόητο. Πίστεψέ με δεν υπάρχει καμία Μητέρα."

Το Πνεύμα, απρόθυμα, σταματά τη συζήτηση, αλλά σε λίγο το ξαναπιάνει ανησυχία..

"'Εγώ,-εκλιπαρεί-,σε παρακαλώ άκουσέ με και μην απορρίπτεις την ιδέα μου. Νομίζω ότι αυτές οι συνεχείς πιέσεις που νιώθουμε και οι δύο, αυτές οι κινήσεις που τόσο μας ξεβολεύουν μερικές φορές, αυτή η διαρκής μετακίνηση και ο χώρος που όλο στενεύει γύρω μας καθώς μεγαλώνουμε, μας προετοιμάζει για έναν τόπο λουσμένο σε ένα ολόλαμπρο φως, που θα τον γνωρίσουμε πολύ σύντομα."

"Ε λοιπόν, τώρα ξέρω ότι είσαι εντελώς τρελό" απαντάει το Εγώ..

"Το μόνο που γνωρίζεις είναι το σκοτάδι. Ποτέ δεν έχεις δει το φως. Πως είναι δυνατόν έστω και να σου περνάει από το νου μια τέτοια ιδέα? Αυτές οι κινήσεις και οι πιέσεις που νιώθεις είναι η πραγματικότητά σου.

Είσαι ένα εντελώς απομονωμένο ον, που είναι χωρισμένο από τους πάντες και τα πάντα. Αυτό είναι το ταξίδι σου. Το σκοτάδι ,οι πιέσεις και η αίσθηση ότι είσαι φυλακισμένο  είναι όλη σου η ζωή. Με αυτά θα παλεύεις, όσο ζεις. Τώρα κάτσε ήσυχο σε παρακαλώ."

Το Πνεύμα ηρεμεί για λίγο αλλά στο τέλος δε μπορεί πια να συγκρατηθεί.

"Εγώ, ένα πράγμα θα σου πω ακόμα και δεν θα σε ξαναενοχλήσω ποτέ πια."

"Λέγε λοιπόν!" απαντάει το Εγώ ανυπόμονα.

"Δεν πιστεύω μόνο ότι όλες αυτές οι πιέσεις και όλη αυτή η ενόχληση θα μας οδηγήσουν σε ένα νέο ουράνιο φως αλλά και ότι, όταν θα γνωρίσουμε αυτό το φως ,θα συναντήσουμε τη Μητέρα πρόσωπο με πρόσωπο. Και τότε θα νιώσουμε μια έκσταση που είναι πέρα από οτιδήποτε έχουμε αισθανθεί ως τώρα."

"Πνεύμα, είσαι στ' αλήθεια  τρελό.. τώρα πια είμαι εντελώς σίγουρο γι αυτό!!"

  (διασκευή του Γουέην Ντάιερ από μια ιστορία του Χένρυ Νούνερ) 

Η Μυθολογία μέσα από την αστρολογία * Υδροχόος*

Ακολουθώντας την πορεία του ζωδιακού βρισκόμαστε πλέον στο στάδιο εξέλιξης του Υδροχόου. Από τον Αιγόκερω που θέλει να βρεθεί στο ανώτερο σκαλί της κοινωνικής καταξίωσης, ο μόνος κατακτητής της κορυφής, μεταφερόμαστε στον Υδροχόο, στον κοινωνό της γνώσης, τον αποστασιοποιημένο αλτρουιστή. Τώρα πλέον βρισκόμαστε στο ζώδιο που το Εγώ θέλει να συμμετέχει, να προσφέρει και να ανυψωθεί μαζί με όλο τον κόσμο και για όλο τον κόσμο.

Η μυθική φιγούρα που διδάσκει τα σημαντικότερα αρχετυπικά μαθήματα για το ζώδιο είναι ο Προμηθέας, ο Πυρφόρος Τιτάνας που προσέφερε στην ανθρωπότητα το θεϊκό δώρο της φωτιάς. Όμως αν σταθεί κάποιος μόνο σε αυτό το μύθο θα έχει κλείσει τα μάτια του σε σημαντικές ψυχολογικές προεκτάσεις που απασχολούν το ζώδιο. Ο Προμηθέας ήταν υιός του Τιτάνα Ιαπετού και της Ωκεανίδας Κλυμένης.

Εκτός από τον ίδιο ο Ιαπετός είχε για παιδιά τον Άτλαντα, τον Μενοίτιο και τον Επιμηθέα. Ιδιαίτερα η μυθική φιγούρα του Επιμηθέα είναι εξαιρετικής σημασίας. Όπως είναι γνωστό όλα τα ζώδια του αέρα παρουσιάζουν στα χαρακτηριστικά τους το θέμα του δυισμού ή διχασμού σε κάποια επίπεδα. Ο Υδροχόος δεν θα μπορούσε να αποκλειστεί από αυτό τον κανόνα. Το δίπολο Προμηθέα και Επιμηθέα συμβολίζει σε πρώτο επίπεδο το διχασμό της φύσης του Υδροχόου (σε ένα ανώτερο επίπεδο ο διχασμός συμβολίζεται από τη συγκυβέρνηση του ζωδίου από τον Ουρανό και τον Κρόνο).

Σύμφωνα με την μυθολογία ο Προμηθέας τάχθηκε στο πλευρό των Θεών κατά την Τιτανομαχία και γι' αυτό ο Δίας τον είχε σε πολύ μεγάλη υπόληψη. Μετά το τέλος της Τιτανομαχίας δημιουργήθηκε η ανθρωπότητα κατ' εικόνα των Θεών (Χρυσό γένος) καθώς και τα ζώα από τα υλικά της φωτιάς και της ύλης. Όταν κλήθηκαν όλα τα όντα της Γης να βγουν στο φως, ανατέθηκε από τους Θεούς στον Προμηθέα και τον Επιμηθέα να δώσουν στο καθένα τα χαρακτηριστικά που έπρεπε να έχει ώστε να ζουν μεταξύ τους αρμονικά.

Ο Επιμηθέας έπεισε τον αδελφό του να αναλάβει μόνος αυτό την αποστολή κι έτσι βάπτισε το κάθε ζώο και τους απέδωσε τα χαρακτηριστικά που ήθελε ο ίδιος. Όμως όταν έφτασε τελικά η ώρα του ανθρώπου, δεν είχε τίποτα πλέον να προσφέρει παρά λίγες τρίχες και ανίσχυρα νύχια. Μετά από αυτό το λάθος του αδερφού του, ο Προμηθέας ανέλαβε τον αδύναμο Άνθρωπο κάτω από την προστασία του.

Η νεογέννητη ανθρωπότητα φάνταζε στα μάτια του Προμηθέα αδικημένη και αδύναμη μπροστά στις δυνάμεις της φύσης και τις δυνατότητες των άλλων ζώων και προσπάθησε με διάφορα τεχνάσματα να εκμαιεύσει την εύνοια των Θεών. Πιο συγκεκριμένα σύμφωνα με τον Ησίοδο (Θεογονία, στίχοι 535 - 569) όταν οι άνθρωποι έμαθαν ότι πρέπει να προσφέρουν θυσίες στους Θεούς τέθηκε το ζήτημα πια κομμάτια των ζώων θα προσφέρονται από τους ανθρώπους και ποια θα τα τρων οι ίδιοι.

Ο Προμηθέας λοιπόν ξεγέλασε το Δία προς εύνοια των ανθρώπων. Σε ένα πιάτο τοποθέτησε τα κόκαλα ενός βοδιού και τα τύλιξε με θελκτικό εύγευστο λίπος και στο άλλο έβαλε τα καλύτερα κομμάτια του κρέατος και τα τύλιξε με το δέρμα του ζώου. Ο Δίας κατέβηκε από τον Όλυμπο στη Μηκώνη σύμφωνα με τον Ησίοδο (στην Σικυώνα σύμφωνα με άλλο μύθο) για να διαλέξει.

Παρασυρόμενος από την εξωτερική εμφάνιση του φαγητού προτίμησε το πιάτο με τα κόκαλα αλλά όταν κατάλαβε το σφάλμα του ήταν ήδη αργά και γι' αυτό από την αρχαιότητα οι Έλληνες προσέφεραν για θυσία τα κόκαλα και το λίπος του ζώου. Ο Δίας είπε στον Προμηθέα πως για τιμωρία θα κρύψει για πάντα από την ανθρωπότητα τη φωτιά (στην αρχαιότητα συμβολίζει την γνώση, τη λογική, τη νόηση).

Ακολούθως όμως ο Προμηθέας έκλεψε την φωτιά από τον Όλυμπο και την έκρυψε σε ένα κούφιο καλάμι για να την μεταφέρει στη γη. Τελικά ο Προμηθέας προσέφερε τη φωτιά στους ανθρώπους για να αντισταθμίσει την αδικία του αδερφού του Επιμηθέα απέναντι τους. Αξίζει επίσης να αναφερθεί ότι η φωτιά δεν είναι το μόνο δώρο του Προμηθέα στους ανθρώπους.

Στην τραγωδία του Αισχύλου «Προμηθέας Δεσμώτης», ο αλυσοδεμένος Προμηθέας μονολογεί και αναφέρει πως έσωσε τους ανθρώπους από την εξαφάνιση τους, την οποία επιθυμούσε ο Δίας αλλά και προσέφερε στους ανθρώπους τις τέχνες του πολιτισμού, τη γραφή, τα μαθηματικά, τη γεωργία, την ιατρική και την επιστήμη.

Η οργή του Δία δεν είχε προηγούμενο για αυτή την κίνηση του Προμηθέα. Όπως αναλυτικά αναφέρει ο Ησίοδος στο έργο του «Έργα και Ημέρες», για να τιμωρήσει τον ίδιο τον αιχμαλώτισε με αλυσίδες στην κορυφή του Καυκάσου. Εκεί ένας αετός ερχόταν κάθε μέρα και του κατασπάραζε το συκώτι. Όμως ο Προμηθέας όντας Τιτάνας, ήταν αθάνατος και γι' αυτό το συκώτι του ξανασχηματιζόταν τη νύχτα ώστε το μαρτύριο του να συνεχίζεται στους αιώνες, μέρα με την ημέρα.

Ταυτόχρονα ο Δίας θέλησε να τιμωρήσει και το ανθρώπινο γένος. Διέταξε λοιπόν τον Ήφαιστο να φτιάξει τη πρώτη γυναίκα, την Πανδώρα και την προσέφερε στον αδερφό του Προμηθέα, τον Επιμηθέα. Ο Δίας έδωσε στην Πανδώρα πολλά χαρίσματα αλλά και ένα κουτί που περιείχε όλα τα δεινά των ανθρώπων.

Ο Προμηθέας είχε προειδοποιήσει τον αδερφό του να μην δεχθεί ποτέ κανένα δώρο από τον Δία, όμως ο Επιμηθέας δεν τον άκουσε. Πήρε την Πανδώρα κοντά του για σύντροφο και μια μέρα εκείνη από την περιέργειά της άνοιξε το κουτί και απελευθέρωσε όλα τα δεινά που ταλαιπωρούν τους ανθρώπους. Όταν έκλεισε το κουτί τρομαγμένη μέσα έμεινε παγιδευμένη μόνο η Ελπίδα.

Το μεγαλύτερο ενδιαφέρον για τις ψυχολογικές τάσεις του ζωδίου παρουσιάζει η ερμηνεία της προσωπικότητας του Προμηθέα. Στην καλύτερη και ωριμότερη έκφρασή του ο Υδροχόος διακατέχεται από την ευγενική παρόρμηση του Προμηθέα, ο οποίος προσφέρει στην ανθρωπότητα τη φωτιά της γνώσης χωρίς να περιμένει κάτι σε αντάλλαγμα. Άλλωστε η φωτιά ήταν φτιαγμένη μόνο για τους Θεούς και όταν ο Δίας αποφάσισε να τη στερήσει από τους ανθρώπους, τους στερούσε επί της ουσίας το δρόμο προς τη ανάπτυξη και την εξέλιξη.

Αυτό ο Προμηθέας αρνείται να το δεχθεί. Σαν γνήσιος Υδροχόος πιστεύει πως η γνώση είναι πάντα προτιμότερη από την τυφλή θρησκευτική πίστη. Γενικά για όσους έχουν έμφαση στο ζώδιο του Υδροχόου δεν υπάρχει χώρος στην αντίληψή τους ούτε για προκαταλήψεις ούτε για ανεξήγητη άσκηση εξουσίας. Για τον Υδροχόο, αν ο άνθρωπος έχει τη λογική και τη γνώση είναι ο ανώτερος κριτής του εαυτού του.

Ο μύθος όμως αποκαλύπτει και ένα άλλο πρόσωπο του Υδροχόου μέσα από τα αποτελέσματα των πράξεων του Προμηθέα. Δεν πρέπει να λησμονηθεί ότι ο Προμηθέας είναι ένας Τιτάνας και μάλιστα παίρνει το μέρος των Θεών και ο Δίας τον έχει σε μεγάλη εύνοια. Με το να προσφέρει τη φωτιά στους ανθρώπους βιώνει μια εσωτερική σύγκρουση, καθώς από τη μια γνωρίζει ότι πράττει το ηθικό απέναντι στην ανθρωπότητα, από την άλλη όμως προδίδει τους συντρόφους του, εκείνους με τους οποίους ανήκει στην ίδια κάστα.

Η τιμωρία του Προμηθέα μοιάζει πολύ έντονα να είναι μια αυτοτιμωρία του ίδιου που δεν μπορεί να ξεπεράσει το ψυχολογικό βάρος της απόφασής του. Παρόμοια οι Υδροχόοι βιώνουν αντίστοιχες εσωτερικές συγκρούσεις. Από τη μια υπάρχει η ροπή τους προς την αντικειμενικότητα και τη απρόσωπη ισόνομη αντιμετώπιση όλων των ανθρώπων και από την άλλη η ανάγκη τους να ανήκουν σε ένα κύκλο και σε συγκεκριμένες παρέες, να δείξουν αφοσίωση σε συγκεκριμένους μόνο ανθρώπους.

Η βαθύτερη ταυτότητα του Υδροχόου αποζητά δομή, τάσσεται συχνά με την παράδοση αλλά φτάνει στο σημείο να επαναστατήσει απέναντι στον εαυτό του και δημιουργεί ένα σχίσμα στην προσωπικότητά του, το οποίο όσο δεν το γεφυρώνει, τόσο περισσότερο υποφέρει.

Η στάση ζωής του Υδροχόου όμως εκτός από την αυτοτιμωρία του μπορεί να έχει αρνητικές επιπτώσεις και στους γύρω του. Η Πανδώρα απελευθερώνει όλα τα δεινά των ανθρώπων, όμως η δημιουργία της μην ξεχνάμε ότι έρχεται σαν αντιστάθμισμα - τιμωρία από τον Δία στην ανθρωπότητα. Η φωτιά είναι η γνώση και η σοφία των θεών για τη φύση και τους ανθρώπους.

Όμως ο άνθρωπος δεν είναι ούτε έτοιμος ούτε ικανός συχνά να διαχειριστεί τη δύναμη της γνώσης. Έτσι το δώρο του Προμηθέα γίνεται και κατάρα για την ανθρωπότητα. Από τη μια η γνώση και η επιστήμη είναι δύναμη, από την άλλη είναι και όπλο καταστροφής. Συνεπώς αρκεί μόνο η πίστη του Υδροχόου πως όλοι μπορούν να είναι ελεύθεροι, αδέσμευτοι από υποχρεώσεις προς τους άλλους για να λειτουργήσουν οι ιδέες του; Ο ίδιος ο Υδροχόος συμβαδίζει με αυτές τις πεποιθήσεις του;

Ο μύθος μας αποκαλύπτει και τη σκιά του Υδροχόου, την προσωπικότητα στην οποία μπορεί να καταλήξει και αυτή δεν είναι άλλη από τη προσωπικότητα του Επιμηθέα. Ο Υδροχόος είναι ένας άνθρωπος όπως και όλοι οι άλλοι, αλλά πολλοί Υδροχόοι τείνουν να το αγνοούν. Παρότι μπορεί να είναι ευφυείς και να έχουν ευγενικά ιδανικά, παρασύρονται από τα χαρίσματά τους και παρακάμπτουν ένα σημαντικό στάδιο που λέγεται συναισθηματική και ψυχολογική ωρίμανση.

Ο Επιμηθέας έχει μεγάλη αυτοπεποίθηση και μεγάλη ιδέα για τις ικανότητές του και αναλαμβάνει ευθύνες που δεν μπορεί να φέρει με επιτυχία σε πέρας όπως έγινε με την περίπτωση της μοιρασιά των δώρων των Θεών στα ζώα και τους ανθρώπους. Συμβολικά ο Υδροχόος πάντα έχει μια σχεδόν ρομαντική πίστη στη δικαιοσύνη, την αλήθεια, την ελευθερία αλλά δεν μπορεί να φέρει σε πέρας τις πεποιθήσεις του. Απουσιάζει η πρακτικότητα και η διάθεση να δώσει σάρκα και οστά στις ιδέες του.
  Παρασυρόμενος από το ένα ιδανικό στο επόμενο, αποζητώντας την ελευθερία από τους άλλους αλλά αδυνατώντας να ελευθερωθεί από τον εαυτό του καταλήγει να αποστασιοποιείται και να νιώθει πως κανείς δεν τον καταλαβαίνει γιατί κανείς δεν είναι σαν και αυτόν. Το ιδανικό της ανεξαρτησίας γίνεται δηλητήριο και η ατομική ελευθερία ρέπει επικίνδυνα στην απομόνωση για του Υδροχόους που συστηματικά αρνούνται να ανοιχτούν στους γύρω τους και να μοιραστούν τα βαθύτερα προβλήματα που τους απασχολούν. Η φυγή δεν είναι πάντα λύση.

Η Πανδώρα κρατάει μέσα στο κουτί της την ελπίδα για να συντηρεί τους ανθρώπους και να τους βοηθά στις δυσκολίες. Ο Υδροχόος είναι το ζώδιο της ελπίδας γιατί πάντα θα προσμένει πως τα πράγματα μπορούν να λειτουργήσουν ορθά, οι σκέψεις να γίνουν πράξεις και οι ίδιοι να πάψουν να αυτοτιμωρούνται ανήκοντας κάπου που θα τους καταλαβαίνουν. Όμως για να γίνεις κατανοητός πρέπει πρώτα να γίνεις προσεγγίσιμος. Μπορεί ο λαός να λέει ότι «Η ελπίδα πεθαίνει τελευταία» αλλά την ίδια στιγμή η ελπίδα μπορεί να γίνει ευτυχία για τον Υδροχόο και δημιουργικότητα αν καταφέρει να αντιμετωπίσει τον εαυτό του όπως είναι και τον αποδεχθεί.

Γιώργος Πανόπουλος

Οι Μυθικές Αμαζόνες..

Οι Αμαζόνες ήταν ένα μυθικό πολεμικό έθνος γυναικών, που κατοικούσε στην Ασία. Ο Όμηρος στην Ιλιάδα τις τοποθετεί στη Φρυγία και τη Λυκία. Ως πατρίδα τους αναφέρεται επίσης  η Θεμίσκυρα του Ευξείνου Πόντου, που βρισκόταν κοντά στον ποταμό Θερμόδοντα. Bασίλεια των Αμαζόνων θεωρούνταν ότι υπήρχαν σε πολλές περιοχές ακόμα και νοτιότερα, π.χ. στη Λιβύη, όπως θα εξετάσουμε στην συνέχεια.

Οι Αμαζόνες κατάγονταν από τον Άρη και την Αρμονία  (Φερεκ. Σχόλ. Απολλ. Ρόδ. 2, 990) ή την Αθηνά (Διόδ. 3,71). Το ερώτημα, σχετικά με τις αντιλήψεις που επέδρασαν στη φαντασία του ελληνικού λαού κι έπλασε τους μύθους για τις Αμαζόνες, είναι από τα δυσκολότερα και πιο αμφιλεγόμενα ερωτήματα της ελληνικής μυθολογίας.  

Το όνομά τους προέρχεται κατά μία εκδοχή από το στερητικό άλφα και τη λέξη μαζός που σημαίνει στήθος, επειδή ακρωτηρίαζαν ή συνέθλιβαν το δεξί στήθος τους ώστε  να διευκολύνουν το χειρισμό του τόξου, και να φέρουν τη φαρέτρα με τα βέλη. Το  άλλο το διατηρούσαν για να θηλάζουν τα μωρά τους. Από τα παιδιά τους κρατούσαν τα κορίτσια τα οποία ανατρέφονταν ανάλογα.

Η σύγχρονη έρευνα  τείνει να θεωρήσει τις Αμαζόνες ιστορικό λαό και όχι μυθολογική ή κοινωνιολογική σύλληψη. Οι Wace και Stubbings στο βιβλίο τους Companion of Homer (6.306) γράφουν ότι «οι Αμαζόνες είναι τόσο στερεά ριζωμένες στην ελληνική λογοτεχνία, που είναι δύσκολο να πιστέψουμε ότι αυτές οι ηρωίδες δεν αντιπροσωπεύουν έναν πραγματικό λαό της Κεντρικής Ανατολής». 

Θα μπορούσε κανείς να πει ότι οι Αμαζόνες είναι θέμα που διαποτίζει με τον πιο σταθερό τρόπο την ελληνική λογοτεχνία και τέχνη, από τις αρχές της μέχρι το τέλος. Το θέμα αυτό το βρίσκουμε στα πρώτα γνωστά ελληνικά ποιήματα στον Όμηρο και τον Ησίοδοστον επικό κύκλο, κι αργότερα στον κόσμο των τραγικών ποιητών· διαδίδεται με την εξάπλωση του ελληνισμού κατά τους χρόνους των κατακτήσεων του Μ. Αλεξάνδρου και με τη δημιουργία των ελληνιστικών πόλεων. 

Η αυτοκρατορική Ρώμη τρέφει τους μύθους αυτούς, τους ξαναζωντανεύει και τους μεταδίδει στο Βυζάντιο. Εκεί, οι μύθοι των Αμαζόνων αγωνίζονται να επιβιώσουν μαζί με τις τελευταίες παγανιστικές πνευματικές λάμψεις· μνημονεύονται στο τελευταίο παγανιστικό ποίημα τα Διονυσιακά του Νόννου αλλά αυτό δεν είναι το κύκνειο άσμα τους. Όταν δημιουργείται νέα επική ποίηση, που αντανακλά τις εθνικές παραδόσεις, οι Αμαζόνες ζωντανεύουν και πάλι, με όλο τους το σφρίγος και με όλα τα χαρακτηριστικά που τις προικίζει η ελληνική παράδοση. 

Ο Όμηρος αναφέρει τις Αμαζόνες σαν έναν απόμακρο, σχεδόν ξεχασμένο μύθο. Ήρωες της Ομηρικής Αμαζονομαχίας είναι ο Πρίαμος και ο Βελλεροφών. Ο Πρίαμος αγωνίστηκε όταν ήταν νέος ως σύμμαχος των Φρυγών εναντίον των Αμαζόνων στον Σαγγάριο (Ιλ. γ 184-190 κ.ε.) και ο Βελλεροφών τις νίκησε στη Λυκία (Ιλ. ζ 186): «το τρίτον αυ κατέπεφνεν Αμαζόνας αντιανείρας». Το επίθετο «αντιάνειραι» έχει ερμηνευθεί «έχθρα! των ανδρών» η «όμοιαι με άνδρας» (Ιλ. γ, 189. ζ 186). Η εχθρότητα των Αμαζόνων προς το ανδρικό φύλο είναι φανερή επίσης στην Αισχύλεια παράθεση «στυγάνορες» (Προμ. 726) και στο Ηροδότειο «ανδροκτόνοι» (4,110). Η ύστερη ποίηση επέδρασε ώστε να διαμορφωθούν οι εξής ιδέες για τις Αμαζόνες.

Στα βορειοανατολικά της Μ. Ασίας, στην περιοχή του ποταμού Θερμώδοντος, υπήρχε μεγάλη και πλούσια πόλη, η πατρίδα των Αμαζόνων. Στην πόλη αυτή οι άνδρες χρησιμοποιούνταν μόνο για τη διαιώνιση του είδους. Οι γυναίκες αυτές, μόνες τους, με τα όπλα τους, που ήταν τόξο, βέλος και ξίφος, υπερασπίζονταν τη χώρα τους και συγχρόνως έκαναν επιδρομές, πέρα από τα σύνορα τους, στις γειτονικές χώρες και μέχρι τον Τάναϊ, τη Θράκη και τη Συρία. Με αυτόν τον τρόπο, ίδρυσαν πολλές ονομαστές πόλεις και συναντήθηκαν με τους περιφημότερους ήρωες του ελληνικού μύθου. Μεταξύ των θεών τιμούσαν κυρίως τον Άρη και την Άρτεμι.

Τα αγόρια που γεννούσαν ή τα σκότωναν ή τα ακρωτηρίαζαν ή τα έστελναν στους πατέρες τους, πέρα από τα σύνορα της χώρας τους. Οι Αμαζόνες, μια και δεν είχαν άνδρες στη χώρα τους, πήγαιναν και ζούσαν δύο μήνες την Άνοιξη για τη διαιώνιση του είδους μ' έναν γειτονικό αρσενικό λαό τους Γαργαρείς, που κατοικούσαν στον Καύκασο (Στράβ. 11, 504).

Πρωτεύουσα τους αναφέρεται συνήθως η Θεμίσκυρα στον Θερμώδοντα ποταμό (πρβλ. Ήρόδ. 9, 27. Διόδ. 4 1 6. Παυσ. 1, 2, 1) της Καππαδοκίας. Σύμφωνα με άλλη παράδοση (Φερεκύδης), αναφέρεται ότι οι Αμαζόνες, χωρισμένες σε τρεις φυλές, κατοικούσαν σε τρεις πόλεις και τα περίχωρα τους. Κατά τον Ιουστίνο (2,4) οι Αμαζόνες ήταν οι γυναίκες των Σκυθών που περιπλανήθηκαν στον Θερμώδοντα και εκεί υπέκυψαν στους γειτονικούς λαούς. Κατά τον Σαλλούστιο (απόσπ. 3,46) μετανάστευσαν από τη Σκυθία στη Μ. Ασία και κατά τον Προμηθέα του Αισχύλου (415, 723) από την Κολχίδα και τη λίμνη Μαιώτιδα.

Όταν οι Έλληνες γύρισαν την περιοχή γύρω από τον Θερμώδοντα και δεν βρήκαν εκεί Αμαζόνες, προσπάθησαν να ερμηνεύσουν την απουσία τους με διάφορους τρόπους. Έλεγαν λοιπόν ότι ο Ηρακλής ο κύριος εχθρός τουςτις εξολόθρευσε ή ότι μετανάστευσαν προς τα βόρεια (Στράβ. 11, 505. Διόδ. 17,77. Ιουστίνος 2,4). Έτσι ο Ηρόδοτος (4,110 κ.έ.) γράφει ότι μετά την ήττα των Αμαζόνων στον Θερμώδοντα, όσες απέμειναν πήγαν στη χώρα των Σκυθών. Ύστεροι συγγραφείς επίσης διηγούνταν ιστορίες για τις Αμαζόνες στη βόρεια πλευρά του Καυκάσου, δηλ. ανατολικά της Μαιώτιδος, σχεδόν στην ίδια περιοχή που τοποθετείται και η διήγηση του Ηροδότου. Εκτός από τον Βορρά του τότε γνωστού κόσμου συναντούμε τις Αμαζόνες και στα νότια, στη Λιβύη. Λεγόταν ότι κατοικούσαν σ' ένα μεγάλο νησί της Τριτωνίδος λίμνης, που βρισκόταν στην περιοχή των Αιθιόπων και του Ωκεανού. Μια άλλη παράδοση αναφέρει ότι η κατοικία των Αμαζόνων είναι προς τα δυτικά· θεωρεί πατρίδα τους τη Θράκη, και τον Άρη, τον κύριο θεό της Θράκης, πατέρα τους (Αρκτίνου, Αιθιοπίς). Νεώτερες παραδόσεις αναφέρουν ότι οι Αμαζόνες κατοικούσαν στην Ιλλυρία (Σερβίου, Σχόλ. εις Αίν. 11, 842).

Στη Δυτική Μ. Ασία οι Αμαζόνες έπαιξαν μεγάλο ρόλο. Την παρουσία τους εκεί από τους αρχαιότατους χρόνους μαρτυρεί ο Όμηρος, ο οποίος αναφέρει το επιτύμβιο μνημείο της Μυρίνης στο Ίλιον. Η αναφορά αυτή του Όμηρου συνδέει τις Αμαζόνες με την Αιολίδα (Ιλ. β 811). Η λέξη «Μυρίνη», το όνομα της αρχαιότερης Αμαζόνας, είναι αλληλένδετο με την ομώνυμη πόλη της Αιολίδας, που σύμφωνα με τους αρχαίους θα πρέπει να ιδρύθηκε από την ηγεμόνα των Αμαζόνων (Στράβ. 11, 573).

Στην Ιωνική Μ. Ασία η πιο ονομαστή πόλη των Αμαζόνων ήταν η Έφεσος, στην ίδρυση της οποίας οι Αμαζόνες έπαιξαν εξέχοντα ρόλο. Κατά τον Παυσανία (7,2,7), ο Πίνδαρος (απόσπ. 174) αποδίδει στις Αμαζόνες την ίδρυση του Ιερού της Εφεσίας Αρτέμιδος. Αναφέρεται ότι οι γυναίκες του Θερμώδοντος ήταν οι πρώτες στις οποίες έδωσε άσυλο το ιερό της Αρτέμιδος· εδώ βρήκαν προστασία από την καταδίωξη του Ηρακλή ή του Διονύσου (Παυσ. 7,2,7). Οι Ιδρυτές και οι παλαιότεροι αντιπρόσωποι της Εφεσίας Αρτέμιδος συνδέονταν γενεαλογικά με τις Αμαζόνες· π.χ. η Εφεσία ιέρεια Έφεσος θεωρούνταν μητέρα της Αμαζούς (Ευσταθ. Δίον. 82, ο δε μυθικός ιδρυτής του ιερού της Αρτέμιδος, ο Έφεσος, θείος της αμαζόνας Πενθεσίλειας (Παυσ. 7,2,7).  Στους μετά τον Όμηρο χρόνους δημιουργήθηκαν τρία συμπλέγματα μύθων, που τροφοδοτούν την ποίηση και την εικονιστική τέχνη.

Αχιλλεύς και Πενθεσίλεια.
Κατά το απόσπασμα του Πρόκλου από την Αιθιοπίδα του Αρκτίνου, η ηγεμών των Αμαζόνων Πενθεσίλεια, κόρη του Άρη, ήλθε από τη Θράκη να βοηθήσει τους Τρώες, αλλά σκοτώθηκε από τον Αχιλλέα. Τις λεπτομέρειες αυτού του μύθου γνωρίζουμε από τους υστέρους επικούς ποιητές (Κοιντος Σμυρναίος, Τζέτζη, Γα Μεθ. Όμηρον κ.λπ.)

Η περιπέτεια του Ηρακλή με τις Αμαζόνες.
Η εκστρατεία του Ηρακλή στον Θερμώδοντα ή στη χώρα των Σκυθών, για την απόκτηση της ζώνης της Ιππολύτης ή της Μελανίππης, βασίλισσας των Αμαζόνων, ανήκει σε παλαιά παράδοση που μας σώζεται και σε νεώτερες παραλλαγές (πρβλ. Εύρ. Ηρακλ. 408 κ.έ., Απολλόδ. 2,5,3 κ.έ.). Οι αγώνες του Ηρακλή με τις Αμαζόνες χρησίμευσαν στους υστέρους ποιητές και ιστορικούς ως μέσο αιτιολογήσεως της παρουσίας ή της απουσίας των Αμαζόνων σε διάφορες περιοχές της Ασίας. Η ίδρυση αποικιών των Μιλησίων και των Μεγαρέων στον Πόντο μας δίνει ένα χρονικό σημείο για τη δημιουργία του μύθου των αγώνων των Αμαζόνων με τον Ηρακλή στον Θερμώδοντα. Είναι αξιοσημείωτο ότι ούτε ο Όμηρος ούτε ο Ησίοδος γνώριζαν κάτι γι' αυτούς τους αγώνες. Τη γνώση μας για το θέμα αυτό συμπληρώνει ή εικονιστική παράδοση. 

Ο Αττικός μύθος των Αμαζόνων.

Βάση αυτού του μύθου, που μας παραδίδεται με πολλές παραλλαγές, αποτελεί η πολεμική εκστρατεία του Θησέως στη χώρα των Αμαζόνων καΐ στη συνέχεια ή εκστρατεία έκδική-σεως των Αμαζόνων εναντίον της Αττικής. Ή επιτυχία της εκστρατείας του Θησέως και του φίλου του Πειρίθου εναντίον των Αμαζόνων συνοδεύθηκε με λάφυρο την ωραία Αντιόπη (ή Ιππολύτη, Μελανίππη, Γλαυκή). Οί Αμαζόνες θέλοντας να εκδικηθούν έκστράτευσαν μέχρι την Αττική και στρατοπέδευσαν στις πύλες της Αθήνας. Κατά τη μάχη πού έγινε ανάμεσα στην Πνύκα και στον λόφο του Μουσείου νίκησαν οι Αθηναίοι. Ό Θησεύς απέκτησε γιο από τη βασίλισσα Αντιόπη, τον Ιππόλυτο.

Η εκστρατεία του Θησέως στην Ασία και η αρπαγή της αρχηγού των Αμαζόνων προφανώς είναι αντίγραφο της περιπέτειας του Ηρακλή, αλλά είναι δύσκολο να αποφασίσουμε ποια από τις δύο μορφές των ηρώων είναι ή αρχική, κατά πόσο δηλαδή οι Δωριείς πήραν τον μύθο από τους Ίωνες και τον μετέφεραν στον Ηρακλή ή αντίστροφα. Φαίνεται ότι στην παραλλαγή, κατά την οποία και οι δύο ήρωες μαζί αναλαμβάνουν την εκστρατεία στη χώρα των Αμαζόνων, ήδη γίνεται μια προσπάθεια συμβιβασμού των δικαιωμάτων των δύο ηρώων στον μύθο (Παυσ. 12,1. Φιλόχορος απόσπ. 49· στον Θησέα του Πλουτ. 26).

Οι θεότητες με τις οποίες οι Αμαζόνες συνδέονται στενά στη λατρεία και στους μύθους είναι ο Άρης και η Άρτεμις. Ο Διόδωρος τις ονομάζει συντρόφους της Αρτέμιδος στο κυνήγι (4,16) και αναφέρει ότι πρόσφεραν θυσίες στην ταυροπόλο Άρτεμι (2,46). Η στενή σχέση των Αμαζόνων με τη θεά του θανάτου εξηγείται από τη μυθική τους ουσία, διότι όπως η Άρτεμις, έτσι κι αυτές φέρνουν τον θάνατο και φονεύουν τους άνδρες· έτσι εξηγείται και η σχέση των Αμαζόνων με την ταφική λατρεία και τα επιτύμβια μνημεία. Η σχέση των Αμαζόνων με τον Απόλλωνα είναι σκοτεινή και μάλλον χαλαρή.

Στην πόλη Πύρριχο στη Λακωνία μαζί με την Άρτεμι τιμούσαν και τον Αμαζόνιο Απόλλωνα, του οποίου λατρευτικό ομοίωμα είχε αφιερωθεί από τις νύμφες του Θερμώδοντος (Παυσ. 3,25,3). Όταν ο Ηρακλής τέλειωσε με επιτυχία την εκστρατεία του στον Θερμώδοντα, αφιέρωσε τα λάφυρα του στον Απόλλωνα, στους Δελφούς (Εύρ. Ίων 1145 κ.έ.). Η Αιολική πόλη Γρύνεια πήρε την ονομασία της από την Αμαζόνα Γρύνη, πού τη βίασε εκεί ο Απόλλων (Σερβίου, Σχόλ. εις Αίν. 4, 325). Όπως η σχέση του Απόλλωνος με τις Αμαζόνες έτσι και η σχέση του Διονύσου με τις νύμφες είναι άλλοτε φιλική και άλλοτε εχθρική (Παυσ. 7,2,7). Στην Αθήνα, στον λόφο του Αρείου Πάγου βρισκόταν το ιερό των Αμαζόνων (το Αμαζόνειον), στην περιοχή των τάφων τους και σωζόταν στήλη με την επιγραφή: ΑΜΑΖΟΝΙΣ ΣΤΗΛΗ. Γνωρίζουμε επίσης ότι πριν από τα «Θησεία», γιορτή αφιερωμένη στον Θησέα, οι Αθηναίοι θυσίαζαν στις Αμαζόνες (Πλουτ. Θησ. 27, «η τε γινομένη πάλαι θυσία ταις Αμαζόσι προ των Θησείων»).

Οι Αμαζόνες υπήρξαν αγαπητό θέμα της εικονιστικής τέχνης και της ζωγραφικής. Ήδη από το τέλος του 7ου π.Χ. αιώνα και τα μέσα του 6ου π.Χ. αιώνα υπάρχουν μελανόμορφα αγγεία με παραστάσεις των αγώνων των Αμαζόνων με τον Ηρακλή, τον Θησέα και τον Αχιλλέα.
Γνωστή είναι η ερυθρόμορφη κύλικα του ζωγράφου της Πενθεσίλειας (από την Αμαζόνα πήρε το όνομα και ο ζωγράφος) που βρίσκεται στο Μόναχο και απεικονίζει τον Αχιλλέα να σκοτώνει την Πενθεσίλεια, καθώς και ο κρατήρας του ζωγράφου των Νιοβιδών με παράσταση Αμαζονομαχίας, που βρίσκεται στο Παλέρμο. Ονομαστά ήταν τα αγάλματα της τραυματισμένης Αμαζόνας των τεσσάρων καλλιτεχνών του 5ου π.Χ. αιώνα: του Πολυκλείτου (αντίγραφο η Αμαζών του Καπιτωλίου), του Κρησίλα, του Φειδία και του Φράδμονος. Αμαζονομαχία παριστανόταν στην ασπίδα της Παρθένου Αθηνάς στον Παρθενώνα, στην Ποικίλη Στοά (του Πολυγνώτου, Μίκωνος ή Παναίνου), στον θρόνο του χρυσελεφάντινου Δία στην Ολυμπία, στον ναό του Απόλλωνος της Φιγαλείας (σήμερα στο Βρετανικό Μουσείο), στον ναό του Ασκληπιού της Επιδαύρου, στο Μαυσωλείο της Αλικαρνασσού, στον ναό της Λευκοφρυηνής Αρτέμιδος στη Μαγνησία (επί Μαιάνδρω), στο ηρώο της Λυκίας (σήμερα μουσείο της Βιέννης), σε σαρκοφάγους, όπως π.χ. στη σαρκοφάγο του Μ. Αλεξάνδρου (Μουσείο Κων/πόλεως) και σε πλήθος αγγεία του 4ου π.Χ. αιώνα, από τα οποία μερικά χαρακτηριστικά παραδείγματα είναι: η πελίκη του Αμβούργου (μέσα 4ου π.Χ. αιώνα), όπου παριστάνεται ο φόνος της Πενθεσίλειας και μία υδρία στο Λένινγκραντ που δείχνει μια νικήτρια Αμαζόνα επάνω σε λευκό άλογο, στο κέντρο του πεδίου της μάχης, ενώ δεξιά και αριστερά της αγωνίζονται άλλες Αμαζόνες.

 Την προτίμηση αυτή από την αττική τέχνη του 5ου και του 4ου π.Χ. αιώνα στο θέμα της Αμαζονομαχίας, δηλ. του αγώνα των Ελλήνων εναντίον ενός ασιατικού έθνους, αποδίδει η σύγχρονη έρευνα στο γεγονός ότι οι παραστάσεις Αμαζονομαχίας θεωρήθηκαν από τους Έλληνες της κλασικής περιόδου ως συμβολικές παραστάσεις του ιστορικού αγώνα των Ελλήνων εναντίον των Περσών.

Αμαζόνες στην Λατινική Αμερική;

Το 1542, μια ομάδα Ισπανών στρατιωτών με επικεφαλής τον Φρανθίσκο ντε Ορελιάνα βρισκόταν σε εξερευνητική αποστολή στη Βραζιλία, όταν βρέθηκε αντιμέτωπη με κάτι πραγματικά εκπληκτικό. Στις όχθες ενός ποταμού κυκλώθηκε από μια ομάδα πολεμιστών, που είχαν για αρχηγό τους μια πανέμορφη γυναίκα. «Ήταν ψηλή, μυώδης, ορμητική, και το μοναδικό ρούχο πάνω της ήταν ένα κομμάτι ύφασμα». Έτσι την περιέγραψε στο ημερολόγιό του ο Γασπάρ ντε Καρβαχάλ, ο χρονικογράφος της αποστολής. Μόλις ξεπέρασαν την αρχική τους έκπληξη, οι Ισπανοί συνειδητοποίησαν ότι αντίκριζαν μια Αμαζόνα. Σε ανάμνηση αυτής της συνάντησης, το ποτάμι ονομάστηκε Ποταμός των Αμαζόνων (Αμαζόνιος).

Με το παραπάνω συμβάν αναβίωσε ο μύθος των Αμαζόνων, ένα από τα πιο συναρπαστικά μυστήρια της αρχαιότητας, το οποίο εξακολουθεί να σαγηνεύει. Ποικίλες μαρτυρίες για την ύπαρξή τους απαντώνται σε διαφορετικούς λαούς και εποχές. Οι Κινέζοι χρονικογράφοι μιλούν για χώρες κατά μήκος της Κασπίας Θάλασσας και γειτονικές με την Ινδία, τις οποίες διοικούσαν γυναίκες. Πλούσιες σε θρύλους γυναικών πολεμιστών είναι και οι παραδόσεις του Κουρδιστάν και των Βαλτικών Χωρών. Από την πλευρά τους, οι Πορτογάλοι εξερευνητές το 16ο αιώνα αναπολούσαν συναντήσεις με φυλές Αμαζόνων στην Αιθιοπία και στη Ζιμπάμπουε. Ο μύθος των Αμαζόνων δεσπόζει στην Ασία μεταξύ της Κασπίας Θάλασσας και του Εύξεινου Πόντου. Μετά τον Όμηρο, αμέτρητοι είναι οι ιστοριογράφοι και οι ποιητές που μίλησαν για ένα λαό γυναικών πολεμιστών «δυνατών όπως οι άντρες». Όλα αυτά ήταν αλήθεια ή ψέμα;

Μια αρχαιολογική αποστολή που πραγματοποιήθηκε στα σύνορα της Ρωσίας και του Καζακστάν έφερε στο φως, κοντά στην πόλη Πακρόβκα, μια σειρά από πενήντα θολωτούς τάφους που χρονολογούνται από το 4ο αιώνα π. Χ. Στους γυναικείους τάφους οι αρχαιολόγοι, εκτός από κοσμήματα και κτερίσματα, ανακάλυψαν όπλα, βέλη και στρατιωτικά εμβλήματα. Δίπλα στους γυναικείους σκελετούς βρέθηκαν τυπικά σύμβολα εξουσίας: περιδέραια, ιερές πέτρες και αντικείμενα θρησκευτικών τελετών. Πολλοί σκελετοί τους είχαν στραβές γάμπες, χαρακτηριστικό «επαγγελματιών» ιππέων. 

 Οι ιδιαιτερότητες όμως δε σταματούν εδώ. Επιπλέον, κοντά στους αντρικούς σκελετούς βρέθηκαν σκελετοί βρεφών. Ούτε ένας τους δε βρέθηκε θαμμένος δίπλα σε γυναίκες, ένδειξη ότι η ανατροφή των παιδιών ήταν αποκλειστικά αντρική υποχρέωση. Η Τζανίν Ντέιβις Κίμπαλ, διευθύντρια του Κέντρου Μελετών των Νομάδων της Ευρασίας και υπεύθυνη των ανασκαφών στην Παρκρόβκα, είναι πιο επιφυλακτική: «Ο Ηρόδοτος, μιλώντας για τις Αμαζόνες, εντόπισε την επικράτειά τους δυτικότερα, στη σημερινή Νότια Ρωσία, κατά μήκος της Αζοφικής Θάλασσας. Οι σκελετοί που ανακαλύψαμε στους τάφους δεν ανήκουν βέβαια στις Αμαζόνες του Ηροδότου, αλλά κατά πάσα πιθανότητα σε άντρες και γυναίκες του λαού των Σαυροματών» - λαός που έζησε γύρω στον 4ο αιώνα π. Χ. στη ζώνη που περικλείεται από τους ποταμούς Βόλγα και Ντον και ο οποίος, σύμφωνα πάντα με τον Ηρόδοτο, καταγόταν απευθείας από τις Αμαζόνες.

Η παραπάνω ανακάλυψη ξανάδωσε πνοή στη θεωρία που υποστηρίχθηκε από τη Λιθουανή επιστήμονα Μαρίγια Τζιμπούτας, με τη γνώμη της οποίας συμφωνούν και Έλληνες μελετητές, όπως ο Παναγής Λεκατσάς. Σύμφωνα με αυτή τη θεωρία, πριν από τέσσερις χιλιάδες χρόνια αναπτύχθηκε στην Ευρώπη ένας μητριαρχικός πολιτισμός βασισμένος στην αγροτική παραγωγή και στην αρχή της ισότητας.

Αυτή η αρχαϊκή κοινωνία έσβησε πιθανόν με την κάθοδο των ινδοευρωπαϊκών φύλων, γύρω στο 3.500 π. Χ. Συνεπώς, οι Αμαζόνες θα ήταν ότι απέμεινε από τη γυναικοκρατούμενη Αρκαδία.

Αναδημοσίευση από ://imerisioneopoleio.blogspot.gr/

Επιλογές, επεξεργασία, επιμέλεια δημοσιεύσεων/αναδημοσιεύσεων Πλωτίνος - Μυσταγωγία- Μυθαγωγία