Παρασκευή 22 Δεκεμβρίου 2017

Η Ειρεσιώνη, το Χριστουγεννιάτικο Δέντρο, και τα δώρα..


Δεν είναι δύσκολο να ανιχνεύσουμε το έθιμο του χριστουγεννιάτικου δέντρου ιστορικά. Η προέλευσή του ανήκει αναμφίβολα στην  αρχαιότητα, καθώς όλοι οι αρχαίοι πολιτισμοί τιμούσαν πάντοτε τα δέντρα.

Ως πράσινα φυτά και σύμβολα της αθάνατης βλάστησης, ήταν ιερά για τους θεούς της φύσης όπως τον Πάνα, τον Διόνυσο, τις νύμφες κ.λ.π. Σύμφωνα με την αρχαία Ελληνική παράδοση, το πεύκο γεννήθηκε από το σώμα της νύμφης που λεγόταν Πίτυς, που ήταν η αγαπημένη των θεών Πάνα και Βορέα.

Η Ειρεσιώνη (από το είρος = έριον, μαλλίον) είναι κλάδος αγριελιάς (κότινος) στολισμένος με γιρλάντες από μαλλί λευκό και κόκκινο και τους πρώτους φθινοπωρινούς καρπούς (σύκα, καρύδια, αμύγδαλα, κάστανα, δημητριακά, κ.λ.π., εκτός του μήλου και του αχλαδιού). Ήταν έκφραση ευχαριστίας για την γονιμότητα του λήξαντος έτους, και παράκληση συνεχίσεως της γονιμότητας και ευφορίας και κατά το επόμενο έτος Ήταν αφιερωμένη στην Αθηνά, τον Απόλλωνα και τις Ώρες (Ευνομία, Δίκη, Ειρήνη).

Την εβδόμη ημέρα του μηνός Πυανεψιώνος (22 Σεπτεμβρίου - 20 Οκτωβρίου), τα παιδιά, περιέφεραν την Ειρεσιώνη στους δρόμους της πόλης των Αθηνών τραγουδώντας τις καλένδες (κάλαντα) από σπίτι σε σπίτι, παίρνοντας το φιλοδώρημα τους , ενώ όταν έφθαναν στο σπίτι τους κρεμούσαν την Ειρεσιώνη πάνω από την εξώπορτά τους, όπου έμενε εκεί μέχρι την ιδία ημέρα του νέου έτους. Τοποθετούσαν την νέα, κατέβαζαν την παλιά και την έκαιγαν. Άλλα παιδιά κρεμούσαν την Ειρεσιώνη πάνω από την θύρα του Ιερού του Απόλλωνος.

Οι αρχαίοι βόρειοι λαοί της Ευρώπης τιμούσαν το πεύκο και το έλατο γενικά, και τα χρησιμοποιούσαν στις ποικίλες γιορτές τους. Είναι γνωστό ότι οι παγανιστές ιερείς της αρχαίας Γερμανίας, όταν εόρταζαν το πρώτο στάδιο της στροφής του ήλιου κατά το χειμερινό ηλιοστάσιο, κρατούσαν στα χέρια τους στολισμένα κλαδιά πεύκων. Κατά τις χειμερινές γιορτές προς τιμή των μεγάλων θεαινών της Φύσης, τα έλατα μεταφέρονταν στους ναούς. Αυτές οι συνήθειες της φωταγώγησης του χριστουγεννιάτικου δέντρου, πιθανότατα, είναι ο απόηχος του παγανιστικού εθίμου που θεωρεί το πεύκο ένα σύμβολο της ηλιακής εορτής, τον πρόδρομο της γέννησης του Ήλιου.

Το έθιμο της Ειρεσιώνης απαγορεύτηκε ως ειδωλολατρικό κατά το Βυζάντιο. Αιώνες αργότερα το ίδιο έθιμο επανήλθε με την μορφή Χριστουγεννιάτικου και Πρωτοχρονιάτικου δένδρου από τους Βαυαρούς που συνόδεψαν τον Όθωνα στην Ελλάδα, ως δικό τους Χριστουγεννιάτικο έθιμο.

Χρόνια Πολλά, Καλές εορτές !



Δεν υπάρχουν σχόλια:

Δημοσίευση σχολίου