Κυριακή 16 Ιουνίου 2019

Δελφίνι το ιερό ζώο του Απόλλωνα.


                             Eικ. Ασημένιο δελφίνι 5ος - 3ος αιώνας π.χ.


Η σχέση του θεού Απόλλωνα με τη το δελφίνι και την θάλασσα είναι έμμεση λόγω και του τόπου γέννησής του (Δήλος), τον οποίο οι πιστοί του προσέγγιζαν μόνο δια θαλάσσης. Η εμφάνιση των δελφινιών ήταν μια έμμεση επιδοκιμασία του θεού για το προσκυνηματικό τους ταξίδι.

Ο ίδιος με τη μορφή δελφινιού, θα οδηγήσει τους Κρήτες στην περιοχή της Κρίσας, για να γίνουν οι πρώτοι Απολλώνιοι ιερείς των Δελφών (Για αυτό τον λόγο λεγόταν και Δελφίνιος). Ὁ δελφίς, τοῦ δελφῖνος ήταν η αρχική μας λέξη, που προέρχεται από τον λεκτικό τύπο δελφύς, -ύος, που δηλώνει την μήτρα, τον χώρο που μεγαλώνει κάθε θηλαστικό. Με αυτή την έννοια είναι συγγενής με τον δέλφακα (δέλφαξ, -ακος, το γουρουνάκι), τον δολφόν (= μήτρα) και τον ἀδελφόν, τον ομομήτριο.

Όταν o Απόλλωνας έφτασε στους Δελφούς, χρειάστηκε να σκοτώσει τον δράκο φύλακα που φυλούσε την πηγή κοντά στο παλιό μαντείο της Γαίας . Όταν ο Απόλλωνας κατέλαβε τον χώρο, σκότωσε τον δράκο. Από αυτόν ονομάστηκε ο τόπος, Δελφοί, αλλά και η ιέρεια του Απόλλωνα, Πυθία, (η οποία πλεόν θα χρησμοδοτεί πλέον στο όνομα του Θεού Απόλλωνος) και ο ίδιος ο θεός, Πύθιος, γιατί εκεί τάφηκε και σάπισε το φίδι αυτό -πύθω = σαπίζω.

Στην αρχαία Ελληνική μυθολογία συναντούμε δύο αναφορές που με τον Απόλλωνα και τα δελφίνια. Στην πρώτη αναφορά, η Η Νηρηίδα Αμφιτρίτη, κόρη του Νηρέα και της Δωρίδας μια μέρα χόρευε στη Νάξο εκεί την είδε ο Ποσειδώνας και θέλησε να την αρπάξει. Η Αμφιτρίτη επειδή ήθελε να κρατήσει την παρθενία της κρύφτηκε στον Ωκεανό πέρα από τις Ηράκλειες Στήλες, εκεί που ζούσε ο Άτλαντας. Ο Ποσειδώνας έστειλε πολλούς να την αναζητήσουν, μεταξύ των οποίων και ένα δελφίνι. Αφού βρήκε την Αμφιτρίτη, ο Ποσειδώνας για να τιμήσει το δελφίνι το τοποθέτησε στον ουρανό.

Ο άλλος μύθος συνδέεται με τη διάσωση του Αρίωνα έναν από τους σημαντικότερους μουσικούς της αρχαιότητας. Σύμφωνα με το μύθο ο Αρίωνας έλαβε μέρος σε μουσικούς αγώνες στη Σπάρτη όπου και νίκησε. Γνώρισε μεγάλες τιμές και απέκτησε πολλά πλούτη ταξιδεύοντας ακόμη και στις αποικίες της Κάτω Ιταλίας και της Σικελίας. Στον δρόμο για την επιστροφή στην Ελλάδα, ναύλωσε πλοίο από τον Τάραντα με κορίνθιους ναύτες, οι οποίοι όμως συνωμότησαν για να τον πετάξουν στη θάλασσα και να του κλέψουν τα χρήματα που είχε κερδίσει. Τότε ο Απόλλωνας, ντυμένος κιθαρωδός, φανερώθηκε σε όνειρο στον Αρίωνα και του είπε να φυλαχτεί από τους εχθρούς του και ότι ο ίδιος θα τον βοηθούσε.

Όταν οι ναύτες επιτέθηκαν στον Αρίωνα, εκείνος τους ζήτησε να παίξει για τελευταία φορά τη λύρα του. Στο άκουσμα της μελωδίας μαζεύτηκαν δελφίνια, τα αγαπημένα θαλάσσια πλάσματα του Απόλλωνα. Τότε, ο Αρίονας με πίστη στον θεό Απόλλωνα πήδησε στη θάλασσα και ένα δελφίνι τον πήρε στη ράχη του ως το ακρωτήρι Ταίναρο. Εκεί αφιέρωσε ανάθημα στον Απόλλωνα, ύστερα πήγε στην Κόρινθο και διηγήθηκε την περιπέτειά του στον Περίανδρο. Όταν το πλοίο που θα τον έφερνε αγκυροβόλησε στην Κόρινθο, ο τύραννος ρώτησε τους ναύτες πού ήταν ο Αρίων, εκείνοι του απάντησαν ότι είχε πεθάνει στο ταξίδι.

Ο Αρίωνας φανερώθηκε τότε μπροστά τους και ο τύραννος διέταξε να σταυρώσουν ή να ανασκολοπίσουν τους δολοφόνους. Σε ανάμνηση του γεγονότος ο Απόλλωνας μεταμόρφωσε σε αστερισμούς τη λύρα του Αρίωνα και το δελφίνι που τον έσωσε.


Επιλογές, επεξεργασία, επιμέλεια δημοσιεύσεων/αναδημοσιεύσεων Πλωτίνος

1 σχόλιο: