Το βάρος της γης...."Πάντων χρημάτων μέτρον άνθρωπος"

Μια δασκάλα στο δημοτικό σχολείο ρώτησε τα παιδιά: «Έχετε καμιά απορία;»

Ένα αγοράκι σηκώθηκε και είπε: «Έχω μια απορία και περίμενα για να την πω: πόσο ζυγίζει ολόκληρη η Γη;» 

Η δασκάλα αναστατώθηκε γιατί ποτέ της δεν το είχε σκεφτεί, ποτέ της δεν το είχε διαβάσει. Πόσο ζυγίζει ολόκληρη η Γη; Έτσι έκανε ένα κόλπο που κάνουν οι δάσκαλοι -πρέπει να κάνουν πολλά κόλπα- και είπε: «Πολύ σπουδαία απορία. Αύριο λοιπόν όλοι πρέπει να βρείτε την απάντηση». Χρειαζόταν χρόνο. «Αύριο θα κάνω την ερώτηση. Όποιος ξέρει τη σωστή απάντηση, θα πάρει ένα βραβείο».

Τα παιδιά έψαξαν πολύ, αλλά δεν μπόρεσαν να βρουν την απάντηση. Η δασκάλα έτρεξε στη βιβλιοθήκη. Όλη νύχτα έψαχνε και τα χαράματα κατάφερε να βρει το βάρος της Γης. Χάρηκε πολύ. Γύρισε στο σχολείο και βρήκε τα παιδιά στεναχωρημένα. 

Κανένα παιδί δεν είχε βρει την απάντηση. Όποιους και εάν είχαν ρωτήσει, κανείς δεν ήξερε την απάντηση σε αυτή την  πολύ δύσκολη ερώτηση».

Η δασκάλα γέλασε και είπε: «Δεν είναι δύσκολη. Ήξερα την απάντηση, αλλά ήθελα να δω αν θα μπορέσετε να τη βρείτε». Και τους είπε πόσο ζυγίζει η Γη… 

Το παιδάκι που είχε την απορία σηκώθηκε πάλι και είπε: «Με ανθρώπους ή χωρίς;»

--------------------------------------------------------------------------

"Πάντων χρημάτων μέτρον άνθρωπος"

Κατά τον Πρωταγόρα, μέτρο για όλα τα πράγματα είναι ο άνθρωπος, για όσα υπάρχουν ότι υπάρχουν, και για όσα δεν υπάρχουν ότι δεν υπάρχουν· με τον όρο «μέτρο» εννοεί το κριτήριο, με τον όρο «χρήματα» τα πράγματα, ώστε τελικά να υποστηρίζει ότι το κριτήριο για όλα τα πράγματα είναι ο άνθρωπος: για όσα υπάρχουν ότι υπάρχουν, για όσα δεν υπάρχουν ότι δεν υπάρχουν. Κατά συνέπεια δέχεται μόνο ό,τι φαίνεται στον καθένα ατομικά, εισάγοντας έτσι τη σχετικότητα […]
Σέξτος ὁ Ἐμπειρικός, Πυρρώνειαι Ὑποτυπώσεις, Ι, 216

Ο Πρωταγόρας λέει πάντων χρημάτων μέτρον άνθρωπος, και όχι έκαστος άνθρωπος, δηλ. όχι ο καθένας χωριστά αλλά γενικά ο άνθρωπος ως έννοια γένους είναι το κριτήριο για τα πράγματα και τον κόσμο· δεν μπορούμε να επικαλεστούμε ούτε να στηριχθούμε σε μεταφυσικά όντα, δηλ. στο Θεό, ή σε όποιες άλλες εξωκόσμιες και μεταφυσικές δυνάμεις για να κρίνουμε τα πράγματα.

Ο Πρωταγόρας δε δέχεται μεταφυσικά κριτήρια ή μέτρα για να αποτιμήσουμε τον κόσμο, αλλά μόνο ανθρώπινα, όσα έχουν πηγή τους τον ανθρώπινο λόγο, τις έλλογες δυνάμεις του ανθρώπου. Ο ρηξικέλευθος σοφιστής κηρύσσει την απελευθέρωση του ανθρώπου από μεταφυσικές δεσμεύσεις και τον απαλλάσσει από κηδεμονεύσεις και προστατευτικά περικαλύμματα θρησκευτικής προέλευσης. Ο λόγος του, βαθύτατα ανθρώπινος και σοφότατα λιτός, προσγειώνει τους ανθρώπους στα μέτρα τους και στις διαστάσεις της φύσεως τους.

Επεξεργασία, επιμέλεια  αναδημοσιεύσεων Πλωτίνος