Σάββατο 18 Αυγούστου 2018

Το σύμβολο του Λωτού και το Ομηρικό μαγικό φυτό "Μώλυ"



Όταν ο Οδυσσέας έφτασε στο νησί της Κίρκης, ο θεός Ερμής έδωσε στον Οδυσσέα ως αντίδοτο στα μαγικά φίλτρα της Κίρκης η οποία μετέτρεψε τους συντρόφους του σε χοίρους (1), το μυστηριώδες φυτό "μώλυ" (2), το οποίο είχε μαύρη ρίζα και λεύκο άνθος. Πιο συγκεκριμένα αναφέρει στην εξιστόρηση του ο Όμηρος:

"Αφού μίλησε πηρε φάρμακο ο αργεϊφόντης (Ερμής) από τη γη βγάζοντάς το και μου το έδειξε. Ρίζα είχε μαύρη και άνθος λευκό σαν γάλα μώλυ το λένε οι θεοί, δύσκολο να ξερριζωθεί από ανθρώπους θνητούς, οι θεοί δε τα πάντα μπορούν..”

Στο Liddell-Scot (Μέγα Λεξικόν της Ελληνικής Γλώσσης) το μώλυ αναφέρεται ως μυθώδες φυτό με μαγική δύναμη. Πιθανολογήται πως η ονομασία του προέρχεται από τις λέξεις μολύω = παραλύω με συγγενείς λέξεις το μαλακός και μαλακώνω.

Το μώλυ περιείχε μάλλον είδος κρεμμυδιού, σκόρδου, μανδραγόρα και τουλίπα. Θεωρείται ως αντιχολινεργικό αντίδοτο, το οποίο αντιμετώπιζε ίσως δηλητηρίαση από αλκαλοειδή.

Η Ελλάδα, διαθέτει μια πληθώρα βοτάνων και το 40% των φαρμακευτικών φυτών της Ευρώπης. Και όμως, δεν παράγουμε ούτε εξάγουμε κανένα φυτικό σκεύασμα. Η μόνη παραγωγή αφορά αρωματικά φυτά, αλλά γίνεται σε μικρή κλίμακα (0,05% της καλλιεργήσιμης έκτασης).

Με 700 ιθαγενή φυτά, η Ελλάδα έχει τεράστιες προοπτικές ανάπτυξης και θα μπορούσε να πρωταγωνιστήσει σε μία αγορά που γνωρίζει μεγάλη αύξηση. Παρά την πλούσια και γνωστή από την εποχή του Ιπποκράτη χλωρίδα, η χώρα μας δεν περιλαμβάνεται καν στον ευρωπαϊκό χάρτη εξαγωγής φαρμακευτικών φυτών παρότι αναφέρονται πολλά από αυτά ήδη από την Οδύσσεια....

Υ.Γ (1). Οι χοίροι συμβολίζουν τον λάγνο ερωτικό πόθο, και την εξάρτηση από κάθε είδους πάθη.

Υ.Γ (2). Ίσως το Μώλυ σχετιζεται με κάποιο είδος λωτού. Στους αρχαίους Αιγυπτίους ο λωτός συμβόλιζε τον ήλιο και την αναγέννηση. Και αυτό οφείλεται στο γεγονός πως το άνθος αυτό έχει παρατηρηθεί ότι τη νύχτα κλείνει και βυθίζεται κάτω από το νερό μέχρις ότου να ξανά αναδυθεί και να ανθίσει την ημέρα, παρόμοια με τον ήλιο. Αντιδρά λοιπόν στην παρουσία ή την απουσία του φωτός και της ζέστης, με το να βυθίζεται τη νύχτα και να φύεται από το νερό κατά την αυγή, συμβολικά ως λατρεία προς τον ήλιο. Αυτή του η λειτουργία τον έκανε σύμβολο του Όρου και του Ρα, και οι δύο θεοί του φωτός. ΄

Αιγυπτιακός μύθος της δημιουργίας αναφέρει ότι ο θεός του Ήλιου Ρα αναδύθηκε από τον λωτό και ότι ο λωτός έσωσε τη ζωή του Ήλιου.
Ως σύμβολο της αναγέννησης ο λωτός σχετίζεται και με το Θεό Οσίρι, τον αιγυπτιακό θεό της νεκρανάστασης. Υπάρχουν πολλές απεικονίσεις του Οσίρι στις οποίες φαίνονται οι τέσσερις γιοι του Όρου να στέκονται πάνω σε ένα λωτό μπροστά στον Θεό.

Το Βιβλίο των Νεκρών περιλαμβάνει ξόρκια «μεταμόρφωσης σε λωτό» και επιπλέον εκπλήρωση της υπόσχεσης της νεκρανάστασης. Ο λωτός χρησιμοποιείται επίσης και ως χαρακτηριστικό της Ίσιδας, σαν σύμβολο της γονιμότητας, της αγνότητας και της παρθενίας Γίνεται επίσης πολύ συχνή χρήση και από την αιγυπτιακή τέχνη ως σύμβολο της Άνω Αιγύπτου. Συχνά απεικονιζόταν με το μακρύ του μίσχο, να πλέκεται με τον πάπυρο (σύμβολο της Κάτω Αιγύπτου), ως ένδειξη της ένωσης των δύο εκτάσεων. Για τους αρχαίους Αιγυπτίους ήταν επίσης το σύμβολο των τεσσάρων στοιχείων της φύσεως, καθώς και το σύμβολο του ανατέλλοντος Ηλίου.

Οι Αιγύπτιοι συνόδευσαν τις απεικονίσεις των θεών τους με άνθη λωτού, ενώ τα χρησιμοποίησαν ως διακοσμητικά στοιχεία στην αρχιτεκτονική τους. Στα χέρια των ταριχευμένων νεκρών τους τοποθετούσαν άνθη λωτών, ως σύμβολα της νέας ζωής, στην οποία είχαν παραδοθεί οι νεκρές ψυχές.Σύμφωνα με ένα μύθο της Δημιουργίας, ο Ήλιος πρώτα ανέτειλε από ένα γιγάντιο άνθος λωτού, που άνθισε στην πρωταρχική γη.
Ο λωτός έτσι έγινε σύμβολο αναδημιουργίας και της υποσχέσεως της αιωνίου ζωής.

Ίσως έχετε διαβάσει ή ακούσει για Αρχαίες Αιγυπτιακές τοιχογραφίες σε ναό στην πόλη Dendera όπου «υποτίθεται» πως αναπαριστώνται τεράστιες ηλεκτρικές λυχνίες, τροφοδοτούμενες από καλώδια που καταλήγουν σε τεράστια τροφοδοτικά (ή τεράστιες μπαταρίες) φτιαγμένα με τη βοήθεια ηλεκτροδίων μέσα σε πολύ μεγάλα πιθάρια.Μέσα από τους λαμπτήρες βγαίνουν φίδια σε κυματιστές γραμμές.


Ας δούμε λοιπόν τι συμβολίζουν στην πραγματικότητα αυτοί οι υποτιθέμενοι λαμπτήρες, οι οποίοι στην πραγματικότητα δεν είναι τίποτε περισσότερο, από απλοί λωτοί.! Ο λωτός είναι ένα είδος νούφαρου, το οποίο από την αρχική του μορφή μέσα στα λασπόνερα μεταμορφώνεται σε ένα πανέμορφο άνθος λίγα εκατοστά πάνω από την επιφάνεια του νερού.

Μία αξιοσημείωτη ιδιότητα του φυτού είναι ότι παρ’ όλο που μεγαλώνει στη λάσπη, δεν κρατάει ποτέ λάσπη στα φύλλα και στα άνθη του. Τη νύχτα κλείνει και βυθίζεται κάτω από το νερό έως ότου ξανά αναδυθεί και ανθίσει την ημέρα. Για αυτούς τους λόγους το άνθος του για τους Αρχαίους πολιτισμούς, κυρίως τους Αιγυπτίους, στον Ινδουισμό και στο Βουδισμό συμβολίζει την αγνότητα, την γονιμότητα και την αναγέννηση. Το φιδάκι όπως έχω αναφέρει πολλές φορές συμβολίζει την αναγέννηση, για αυτό το βλέπετε να αναδύεται μέσα από τον λωτό...

Σε ένα άλλο ναό της Αιγύπτου (Άβυδο), έχουν βρεθεί σκαλίσματα (τοιχογραφίες) με σχήματα τα οποία μοιάζουν με σύγχρονα ελικόπτερα και άλλα ιπτάμενα αντικείμενα. Το γεγονός αυτό κέντρισε το ενδιαφέρον πολλών ερευνητών και για αυτό, πολλοί υποστήριξαν πως τα συγκεκριμένα σχήματα σκαλίστηκαν από τους Αρχαίους Αιγυπτίους, διότι είχαν επαφή με εξωγήινους πολιτισμούς. Η πραγματικότητα όμως είναι πολύ πιο απλή.

Αυτό που έχει γίνει στην πραγματικότητα είναι, πως γραφιάδες των Φαραώ κατά την διάρκεια των εκατοντάδων χρόνων σκάλιζαν ιερογλυφικά στο ίδιο σημείο, το ένα πάνω στα προηγούμενα. Κατ’ αυτόν τον τρόπο, κάποια από τα παλαιότερα σκαλίσματα ήταν ακόμα ορατά, σχηματίζοντας όμως κατά διαβολική σύμπτωση σχήματα που σήμερα εμείς αναγνωρίζουμε ως ελικόπτερα ή άλλες πτητικές μηχανές. 


Κάτι που δεν ίσχυε για τους Αρχαίους Αιγυπτίους. (Οι Αιγυπτιολόγοι σήμερα έχουν μεταφράσει τα κείμενα αυτά, και είναι απολύτως γήινα.....). Απόσπασμα από παλαιότερο σχετικό άρθρο μου: "Ο πλανήτης γη, οι αρχαίοι, οι εξωγήινοι, τα φούμαρα και οι μεταξωτές κορδέλες" >  http://xletsos-basilhs.blogspot.gr/2015/04/blog-post_21.html

Στο Βουδισμό τη νύχτα κατά την οποία έγινε η «άμωμος σύλληψη» του Βούδα, ένας τεράστιος λωτός φύτρωσε στη Γη. Ο Βούδας, μετά τη φώτισή του, απεικονίζεται τις περισσότερες φορές με λωτό. Από τις πλέον δημοφιλείς αναπαραστάσεις του είναι εκείνη στην οποία κάθεται πάνω σε έναν ανθισμένο λωτό, σύμβολο πνευματικής ανάπτυξης, γαλήνης κι αρμονίας.

Στον Ινδουισμό και πιο συγκεκριμένα στην Μπαγκαβάτ Γκιτά ο λωτός επίσης συμβολίζει την γέννηση του εκδηλωμένου κόσμου. Πιο συγκεκριμένα αναφέρει :

"Το αιώνιο Μπράχμαν παραμένει ανεκδήλωτο, όπως ένα φύλλο λωτού δεν μολύνεται από το νερό. Που σημαίνει ότι ο ουράνιος λωτός δεν μολύνεται από την τρικυμιώδη θάλασσα του τριπλού κόσμου της ύλης, όπως δεν μολύνεται από την υλική προσωπικότητα το εντός ημών θείο στοιχείο".

Σύμφωνα με ένα μύθο της Δημιουργίας, ο Ήλιος πρώτα ανέτειλε από ένα γιγάντιο άνθος λωτού, που άνθισε στην πρωταρχική γη. Ο λωτός έτσι έγινε σύμβολο αναδημιουργίας και της υποσχέσεως της αιωνίου ζωής. Υπό αυτή την ιδιότητα πέρασε στους αρχαίους Έλληνες, όπου έγινε σύμβολο της αθανασίας.

 Επιλογές, επεξεργασία, επιμέλεια δημοσιεύσεων/αναδημοσιεύσεων Πλωτίνος


 
 

Παρασκευή 17 Αυγούστου 2018

Το στέμμα της ντροπής των δέντρων





Το φαινόμενο του "στέματος της ντροπής" (Crown shyness),  παρατηρείται σε ορισμένα είδη δέντρων στα οποία τα φυλλώματα των κορυφών τους (κομοστέγη), αφήνουν σκόπιμα(;) ένα μικρό κενό ανάμεσα τους, με αποτέλεσμα αν τα κοιτάξει κανείς από το έδαφος, να μοιάζουν με ποτάμια στον ουρανό!

Το φαινόμενο έχει συζητηθεί στην επιστημονική βιβλιογραφία από τη δεκαετία του 1920 και η ποικιλία των υποθέσεων και των πειραματικών αποτελεσμάτων, υποδηλώνει ότι μπορεί να υπάρχουν πολλαπλοί μηχανισμοί, μεταξύ των διαφορετικών ειδών των δέντρων, και αποτελούν ένα παράδειγμα συγκλίνουσας εξέλιξης.


Οι θεωρίες που φαίνεται να κυριαρχούν είναι δύο: Η μία αναφέρει πως με αυτό τον τρόπο κάνουν «χώρο» στις ακτίνες του ήλιου για να φτάσουν στα πιο χαμηλά δέντρα και να τα φωτοσυνθέσουν. Η δεύτερη εκτιμά ότι το κενό δημιουργείται από την τριβή των κλαδιών, ώστε να μην μπορούν να εξαπλωθούν επιβλαβή έντομα, από το ένα δέντρο στο άλλο.

Σύμφωνα με μία λιγότερο διαδεδομένη θεωρία, τα ομοειδή δέντρα αφήνουν κενά  ώστε  να φτάνει ο ήλιος σε όμοια με αυτά, στερόντας το ζωογονητικό φώς του ήλιου, από ανταγωνιστές τους.


Σε κάθε περίπτωση η φύση δεν σταματά ποτέ να μας εκπλήσει..!!
 
 Επιλογές, επεξεργασία, επιμέλεια δημοσιεύσεων/αναδημοσιεύσεων Πλωτίνος





Σάββατο 11 Αυγούστου 2018

Ἐγώ, ἡ Παλλὰς Ἀθηνᾶ..


ποσπάσματα τς μιλίας το Anatole France στ ποκαλυπτήρια τς προτομς το Ernest Renan (*). Anatole France (βραβευμένος μ Νόμπελ Λογοτεχνίας τ 1921 - πραγματικ νομα, François Anatole Thibault μέλος τς Γαλλικς καδημίας πιστημν, μνε τ πιτεύγματα το ρχαίου λληνικο Πολιτισμο, και της θάς Αθηνάς.


«Εμαι Σοφία. Εναι δύσκολο γι τος νθρώπους, κόμη κα γι τος καλύτερους ν μ ναγνωρίσουν μέσως, μ τος πέπλους πο μ σκεπάζουν κα γιατί, σν τν ορανό, εμαι θύελλα συνάμα κα γαλήνη. λλ σύ, καλέ μου κέλτη, μ ναζήτησες πάντα κα κάθε φορ πο μ συνάντησες, βαλες τ δυνατά σου, μ λο σου τ πνεμα κα λη τν καρδιά σου γι ν μ ναγνωρίσεις.

,τι γραψες γι μένα, ποιητή, εναι ληθινό (*) . λληνικ μεγαλοφυία μ' κανε ν κατεβ στ γ κα τν γκατέλειψα ταν παρέδωσε τ πνεμα της. Ο βάρβαροι, πο εσέβαλαν στν κόσμο τς τάξεως πο δωσαν ο νόμοι μου, γνοοσαν τ μέτρο κα τν ρμονία. μορφι τος προκαλοσε φόβο κα τος φαινόταν σν κάτι κακό. Βλέποντας πς μουν μορφη, δν πίστεψαν τι μουν Σοφία. Μ' δίωξαν. ταν, σκορπίζοντας μία νύχτα δέκα αώνων, φάνηκε αγ τς ναγεννήσεως, ξανακατέβηκα στ γ.
πισκέφθηκα τος νθρωπιστς κα τος φιλόσοφους μέσα στ κελιά τους, που μ πάθος φύλαγαν στ βάθος τν συρταριν τους μερικ βιβλία, τος ζωγράφους κα τος γλύπτες στ ργαστήριά τους, πο δν ταν παρ φτωχικ μαγαζάκια τεχνιτν. Μερικο προτίμησαν ν καον ζωντανοί, παρ ν μ παρνηθον. λλοι, πως ρασμος, διέφυγαν π τος λίθιους ντιπάλους τους μ τν ερωνεία......

π τότε, π τ στιγμ πο σκέψη, στ νώτερα πίπεδά της, εναι λεύθερη, εμαι κατάπαυστα ντικείμενο σεβασμο τν πιστημόνων, τν καλλιτεχνν κα τν φιλοσόφων. λλ π σένα δέχθηκα τν πι τρυφερ κα τν πι λιτ σως λατρεία. π σένα κα τς πι γνς κα γεμάτες πίστη προσευχές. Πάνω στν ερή μου κρόπολη, μπροστ στν ρειπωμένο Παρθεννα μου, μ χαιρέτησες μ τ ραιότερα λόγια πο επώθηκαν ποτ σ' ατν τν κόσμο, π τν ποχ πο ο μέλισσες μο πέθεταν τ μέλι τους στ χείλη το Σοφοκλέους κα το Πλάτωνος.

Ο θάνατοι φείλουν περισσότερα π' σα νομίζεται σ' ατος πο τος λατρεύουν. Τος φείλουν τ ζωή. Εναι κι ατ να μυστήριο στ ποο μυήθηκες. Ο θεο παίρνουν τν τροφή τους π τος νθρώπους.
Τρέφονται π τν καπν πο νεβαίνει π τ αμα τν θυσιν τους. Ξέρεις τι ατ σημαίνει πς οσία τους ποτελεται π λες τς σκέψεις κα π’ λα τ ασθήματα τν νθρώπων. Ο σπονδς τν γαθν νθρώπων τρέφουν τος γαθος θεούς. Ο μαρες θυσίες τς γνοιας κα το μίσους παχαίνουν τος γροίκους θεούς. Τ χεις πε: Ο θεο δν εναι πι θάνατοι π τος διους τος νθρώπους.

πάρχουν ατο πο ζον π δύο χιλιάδες χρόνια, βραχύβιοι ν συγκριθον μ τ χρόνια τς γς, στω τς νθρωπότητος, λάχιστη κα διόρατη στιγμ τς ζως το σύμπαντος. Σ δύο χιλιάδες χρόνια, ο φλογερο λιοι πο κτοξεύονται στ διάστημα, δν φαίνονται κάν ν χουν μετακινηθε.

γώ, Παλλς θην, θε μ τ νοιχτόχρωμα μάτια, σ σένα φείλω τ τι ζ κόμη. λλ ταν λίγο πργμα παράταση τς ζως μου. Λυπμαι τους θεος πο σέρνονται μέσα στος χρωμους καπνος νς πολείμματος λιβανιο, τν χλωμ κα θλιμμένη παρακμή τους. Μ' κανες πι μορφη κα πι μεγάλη π’ σο μουν. Μ θρεψες μ τν δύναμή σου κα μ τν δεολογία σου κα δι μέσου σο κα ατν πού σο μοιάζουν, τ πνεμα μου πλάτυνε τόσο, στε ν μπορε ν συμπεριλαμβάνει τ σύμπαν το Κέπλερ κα το Νεύτωνος.......»
Anatole France

Παραπομπή : (*) Υπάρχουν κείμενα που αντέχουν στον χρόνο, που παραμένουν διαχρονικά στην Ιστορία της Λογοτεχνίας και των Ιδεών. Ένα τέτοιο κείμενο αποτελεί το έργο του Γάλλου φιλόσοφου και διανοητή ERNEST RENAN, La Prière sur l'Acropole / Προσευχή πάνω στην Ακρόπολη. Πρόκειται για έργο του 19ου αιώνα, το οποίο ο συγγραφέας του ονόμασε «Προσευχή», μια προσευχή που απευθύνει στη θεά Αθηνά, θεά της ανθρώπινης σοφίας και λογικής, για να τιμήσει μέσω αυτού του συμβόλου το Ωραίο, το Αγαθό και το Αληθινό.
Ο Ρενάν, από τη Βρετάνη της βόρειας Γαλλίας, προσκυνητής-ταξιδιώτης στην πόλη της Αθήνας το 1865, ανέβηκε στον ιερό βράχο της Ακρόπολης έχοντας στην πνευματική του σκευή τη γνώση της ελληνικής αρχαιότητας, της μυθολογίας, της τέχνης, της φιλοσοφίας, με λίγα λόγια τού αρχαίου ελληνικού πολιτισμού.
Επέστρεφε από ένα ταξίδι στην Ανατολή και στάθηκε στην Αθήνα για αρκετό καιρό, θαυμάζοντας και φιλοσοφώντας. Όπως ο ίδιος ομολογεί, εκεί επάνω στην Ακρόπολη του αποκαλύφθηκε το «ελληνικό θαύμα»:
«Η εντύπωση που μου προξένησε η Αθήνα είναι η πιο δυνατή, κατά πολύ, απ' όσες έχω νιώσει μέχρι τώρα. Ένας είναι ο τόπος όπου υπάρχει η τελειότητα, δεν υπάρχει δεύτερος: είναι αυτός. Ποτέ δεν είχα φανταστεί κάτι παρόμοιο. Αυτό που αντίκριζα ήταν το ιδεώδες, απαθανατισμένο σε πεντελικό μάρμαρο».
Μέσα από τις πολλαπλές αναφορές στη μυθολογία και στην Ιστορία, ο Ernest Renan προσεύχεται μπροστά στην ωραιότητα της τέχνης και του πνεύματος της αρχαίας Αθήνας, δίδοντάς της έτσι μία οικουμενική διάσταση. Ως κείμενο, Η προσευχή πάνω στην Ακρόπολη θεωρήθηκε ένα από τα ωραιότερα της γαλλικής λογοτεχνίας όχι μόνο για την αρτιότητά του, αλλά κυρίως γιατί αναδεικνύει την αγάπη του Ernest Renan για την Ελλάδα, καθώς απαντά στο ερώτημα γιατί αυτός ο τόπος αξίζει τον σεβασμό μας.

Πηγή πρώτου μέρους: http://www.projethomere.com/

Επιλογές, επεξεργασία, επιμέλεια δημοσιεύσεων/αναδημοσιεύσεων Πλωτίνος