Κυριακή 29 Σεπτεμβρίου 2013

Αρχαίες Mυητικές τελετές, το μυστήριο του θανάτου και της ανάστασης.




«Σε όλους τους ναούς της Μύησης του παρελθόντος, και πολύ πριν από τον Ιησού, οι Ιεροφάντες αποκάλυπταν στους μαθητές τους πώς να αναστηθούν για να μπουν στην τάξη των αθανάτων. Την Ανάσταση οι Μύστες τη μελέτησαν πρώτα στη φύση που πάντα υπήρξε ο οδηγός τους. Παρατηρούσαν τη φύση και, μέσα από τη μεταμόρφωση της κάμπιας σε πεταλούδα π.χ. ή του σπόρου που πρέπει να πεθάνει για να καρποφορήσει, καταλάβαιναν τα μαθήματά της. Ο Ιησούς είπε: "'Άν δεν πεθάνετε δεν θα ζήσετε''. Η ιδέα της Ανάστασης είναι υποχρεωτικά ενωμένη με αυτή του θανάτου, της αποσύνθεσης. Όσο ο σπόρος δεν πεθαίνει, αντιστέκεται στην εκδήλωση αυτής της δύναμης της Ζωής που είναι χωμένη μέσα του. Στον άνθρωπο είναι η κατώτερη φύση που πρέπει να πεθάνει για να αφήσει τη θέση στο πνεύμα, σ΄αυτή τη θεϊκή αρχή που βρίσκει τότε τη δυνατότητα να ελευθερωθεί για να δράσει και να αλλάξει τα πάντα. Το μυστικό της Ανάστασης είναι εδώ μπροστά μας, μέσα στη φύση, και περιμένει να το καταλάβουμε, να αποφασίσουμε να πεθάνουμε συνειδητά για να βγει από μέσα μας ένας καινούργιος άνθρωπος. Πολύ λίγοι, ακόμα και ανάμεσα στους Μύστες, πέτυχαν να αναστηθούν για να γίνουν αθάνατοι, γιατί δεν υπάρχει πιο δύσκολο πράγμα από το να θανατώσεις την κατώτερη φύση που είναι εξαιρετικά επιδέξια, πονηρή, και που ξέρει τι πρέπει να κάνει για να μας βάλει στο δικό της δρόμο. Για να γλυτώσετε από αυτή, χρειάζεται μεγάλη ικανότητα διάκρισης, μια αμετάβλητη αγάπη και μια δυνατή θέληση»

Omraam Mikhaël Aïvanhov




Σε όλες σχεδόν τις θρησκείες, ως γνωστόν, ο κεντρικός τους ήρωας πεθαίνει και κατόπιν ανασταίνεται κατά την εαρινή ισημερία π.χ. ο Καδμίλος των Καβείρων, ο Άδωνις των Φοινίκων, ο Κρίσνα των Ινδουιστών, ο Διόνυσος στην Ελληνική θρησκεία και ο Ιησούς στην χριστιανική θρησκεία. Αυτό σημαίνει ότι αυτός ο θάνατος και η εν συνεχεία ανάσταση έχει κάποια κρυμμένη σημασία και δεν πρέπει να την θεωρήσουμε ως τον θάνατο του υλικού οργανισμού τους.


Για να γίνει περισσότερο κατανοητό το θέμα του θανάτου και της ανάστασης πρέπει να δούμε σε μια πρώτη προσέγγιση πρώτα ποία είναι η μυσταγωγική έννοια της ζωής και ποία του θανάτου. Ως ζωή στα μυστήρια νοείται παν το υπάρχον και όχι μόνο η ζωή των όντων. Ο θάνατος στα μυστήρια είναι αλληγορία και σημαίνει την μεταμόρφωση, γιατί θάνατος στην Φύση, με την βέβηλη έννοια του εξαφανισμού, δεν υπάρχει. Οι Μύστες δια του θανάτου  εικονίζουν την Μεταμόρφωση. Συνεπώς ο Σταυρός, σε πρώτη εκτίμηση, είναι η εικόνα της αέναης μεταμόρφωσης κάθε ύπαρξης η οποία επιτυγχάνεται με την βοήθεια των μεταμορφωτικών δυνάμεων της Φύσης.


Στον Χριστιανισμό
«Αν δεν πεθάνεις πριν πεθάνεις, δεν θα πεθάνεις όταν πεθάνεις..»

Η αλληγορική εικόνα του θανάτου και της εν συνεχεία αναστάσεως στον χριστιανισμό εμφανίζεται με τον οδυνηρό σταυρικό θάνατο του Ιησού και ακολούθως την ανάστασή του. Ο θάνατος και εν συνεχεία η ανάσταση του Ιησού δεν τιμάται από τους χριστιανούς σε κάποια συγκεκριμένη ημερομηνία, όπως θα έπρεπε να γίνει αν επρόκειτο για ένα ιστορικό γεγονός αλλά κατά την πρώτη Κυριακή μετά την πρώτη πανσέληνο της εαρινής ισημερίας.

Εδώ έχει ιδιαίτερη σημασία να επισημανθεί ότι έχει συνδυαστεί:

α) με το αστρονομικό γεγονός της εαρινής ισημερίας 

β) με την πρώτη πανσέληνο μετά την εαρινή ισημερία που, ως γνωστόν για όσους έχουν μελετήσει την ελληνική παράδοση, αρχίζει η κυριαρχία της Θεάς Αθηνάς. Η σχετική παράδοση αναφέρει επίσης ότι ο Ιησούς μετά την ανάστασή του παραμένει στο γήινο επίπεδο και εμφανίζεται συχνά στους μαθητές του επί 40 ημέρες και κατόπιν έχουμε την ανάληψή του που σημαίνει την απομάκρυνσή του από το γήινο επίπεδο και η οποία γίνεται λίγο πριν από την θερινή τροπή του Ηλίου.

Στην Αρχαία Ελληνική παράδοση
Στην Ελληνική παράδοση έχουμε τους πλέον αποκαλυπτικούς συμβολισμούς σχετικά με τον θάνατο και την ανάσταση που συμβαίνουν κατά την εαρινή ισημερία ως και την αποθέωση του μύστου που λαμβάνει χώραν κατά την θερινή τροπή του Ηλίου.

Κατά την εαρινή ισημερία
Οι Ορφικοί συμβόλιζαν την εαρινή ισημερία με τον θάνατο του Διονύσου του Ζαγρέως και την εκ νέου γέννηση του, με την παρέμβαση της Θεάς Αθηνάς (δηλαδή του σοφού πνεύματος), από την φύση του Ολυ­μπίου Διός ως Διο­νύ­σου του Άνθιου, ο οποίος κατόπιν μεταμορφώνεται στον Διόνυσο τον Ελευ­θερέα, δηλαδή τον ελευ­θερωτή των ανθρωπίνων ψυχών εκ των δεσμών της ύλης και της εν γέ­νει υλο­βαρούς τους φύσεως. Έτσι ο Διό­νυσος ο Ζαγρεύς πεθαίνει ως χθόνια θεό­τητα και αυτό συμβολίζει τον θάνατο της τιτανικής φύσεως του ανθρώπου δηλαδή την αποβολή των παθών. Κατόπιν ανασταίνεται και με­τα­μορφώ­νεται σε ουράνια θεό­τητα, τον Διό­νυσο τον Ελευ­θερέα.

Την ημέρα της εαρινής ισημερίας οι Ορφικοί (κατά τον Νάγο) τε­λού­σαν συμπόσια τα λεγό­μενα ωμοφάγια κατά τα οποία θυσίαζαν τον Διονυσιακό Ταύρο και έτρω­γαν από τις σάρ­κες του. Αλλά ποίος ήταν ο Διονυ­σια­κός Ταύρος; Με την αλλη­γορία αυτήν ο θείος Ορ­φέας έκρυψε επι­μελώς μια μεγάλη αλή­θεια που μόνο άκρως μεμυημέ­νοι στα Ορφικά μυστήρια μπορού­σαν να κατανοή­σουν. 

Επί του σημείου αυ­τού μόνον τα εξής λίγα μπο­ρούν να λεχθούν: Ο Διό­νυσος είναι τέ­κνο του θεού Διός. Ο Ταύρος εί­ναι μία εκ των πτυχών του Νό­μου του Φάνη­τος, ο οποίος αφομοιωθείς στην φύση του Διός, έδωσε στον Δία τις πνευματικές εξου­σίες του Ουρανού και αυτό απεικονίζει την αποθέωση και την αιωνιότητα.

Ένα από τα τέκνα του θεού Διός φέρει ως σύμ­βολό του τον Ταύρο και εκείνος από τους Μύστες των Ορφι­κών μυστηρίων που θα γνώριζε και θα εκτιμούσε αυτό το τέκνο του θεού Διός θα εν­νοούσε και την συμβο­λική έννοια του Ταύρου. Ο συνδυασμός του Διο­νύ­σου και του Ταύρου αποτε­λούν την βάση της με­γά­λης αποκαλυφθείσης αλήθειας του θείου Ορ­φέα, γιατί αποτελούν την λύση του προβλήματος περί της αθανασίας της αν­θρώπινης ψυ­χής.




Στα Ελευσίνια μυστήρια η εα­ρινή ιση­μερία συμ­βολιζό­ταν με την απε­λευθέρωση της Περσεφόνης από το βασίλειο του Πλού­τωνα (που είναι χθόνια θεό­τητα). Την απελευθέρωσή της την πραγματοποιεί ο Διόνυσος ο Ελευ­θερέας (που είναι πλέον ουράνια θεό­τητα), ο οποίος την με­ταφέ­ρει στον Όλυ­μπο όπου η Περσεφόνη με­ταμορ­φώνεται σε ου­ράνια θεότητα. Ο συμ­βολι­σμός αυτός των Ελευσί­νιων μυστηρίων, δείχνει και την περαιτέρω δράση των πνευμα­τικών οντοτή­των. 

Επίσης θεωρούσαν ότι η εαρινή ισημε­ρία αντι­προ­σω­πεύει τον θάνατο της τιτανικής φύσεως των αν­θρωπίνων ψυ­χών και την μεταμόρφωσή και την αναγέννησή της στις πνευ­ματικές φύ­σεις του πνευ­ματικού κό­σμου με την απόκτηση της αιωνίας ζωής δηλαδή της αιωνιότητας. Τελούσαν (κατά την εαρινή ισημερία) την γιορτή των Πανα­θη­ναίων, ενώ πα­ράλ­ληλα γι­νό­ντουσαν και εσωτερικές τελετές που όμως δεν μας είναι γνωστές.
 
Εκ των προαναφερθέντων συνάγεται ότι η εαρινή ισημερία του ηλίου συμβολίζει τον θάνατο της τιτανικής φύσεως της αν­θρώπινης ψυχής και την πνευματική της αναγέννηση. Θάνατος της τιτανικής φύσεως του ανθρώπου σημαίνει τον θάνατο των παθών του δηλαδή την απαλλαγή του από τα πάθη και τις ψευδείς δοξασίες. Η αποβολή των παθών και των ψευδών δο­ξασιών είναι η βασική προϋπόθεση για να οδεύσει η ψυχή του ανθρώπου στην κατάκτηση της Σοφίας και της πνευματικής της αναγεννήσεως που είναι το πέμπτο ιερό δράμα της εξελικτικής πορείας της Φύσεως. 

Η σοφία θα επιτρέψει στον μύστη, ο οποίος απαλλάχθηκε από τα πάθη του, να έλθει σε επικοινωνία με τον Ουρανό και να αποκτήσει τα μεταμορφωτικά εκείνα μέσα που θα του επιτρέ­ψουν να αποκτήσει τον πνευματικό του οργανισμό, ώστε να έχει την δυνατότητα να οδεύσει στους χώρους του ανέσπερου φωτός.

Τι είναι πάθη και πως εξαλείφονται
ΠΑΘΗ είναι οι από πλάνη σχηματισμένες ιδέες στην διά­νοιά μας οι οποίες έχουν ως αποτέλεσμα να εκδηλώνουμε κακίες και να οδηγούμεθα σε πράξεις εσφαλμένες, οι οποίες είναι αντίθετες προς τον σκοπό και προορισμό μας ως πνευματικών οντοτήτων. Τα πάθη είναι συσσω­ρευμένες ενέρ­γειες, τις οποίες όταν επιχει­ρήσουμε να εξαλείψουμε ή να περιο­ρί­σουμε, μεγα­λώνουν και αν δεν βρουν διέ­ξοδο μπορεί να γί­νουν δυνατότερες από την λο­γική. Το σημαντικότερο από τα πάθη είναι ο εγωι­σμός που αποτελεί το βάθρο εδράσεως όλων των παθών. Όμως τα πάθη βασίζονται στις ψευδής δοξασίες που έχουμε και οι οποίες μας έχουν καλλιεργηθεί μέσα στο κοινωνικό περιβάλλον που ζούμε.   

ΨΕΥΔΕΙΣ ΔΟΞΑΣΙΕΣ είναι πίστη που σχη­ματίζουμε στη διά­νοιά μας από τις εκ πλάνης σχη­ματισμένες ιδέες. Αυτό σημαίνει ότι οι ψευδείς δοξασίες είναι εκείνο το νοητικό υπόβαθρο το οποίο αφενός μεν μας εξωθεί σε εκδήλωση παθών και αφετέρου δε μας παρεμποδίζει να κατανοήσουμε ότι έχουμε πάθη ώστε να εξαλείψουμε. Ο άνθρωπος γενικά κυριαρχείται από ψευδείς δοξασίες όταν διάγει μη φυσικό βίο και βρίσκεται σε σκοτεινό περι­βάλλον. Οι ψευδείς δοξασίες συνήθως προέρχονται από θρησκευτικά ή πολιτικά ή κοινωνικά πιστεύω και καλλιεργεί και εκτρέφει πάθη και ιδιαίτερα τον εγωισμό. Οι σημαντικότερες από τις ψευδείς δοξασίες είναι αυτές που προέρχονται από τα θρη­σκευτικά πιστεύω με τα οποία μας γαλουχούν από την τρυφερή  παιδική ηλικία.

Ο άνθρωπος εκείνος που ζει καθη­λωμένος στα πάθη του και τις ψευ­δείς του δοξασίες δεν έχει την δυνατότητα να απαλλαγεί εύκολα απ' αυτά γιατί ο ίδιος τα εκτρέφει. Η αποβολή των παθών για τον κάθε άνθρωπο είναι μια οδυνηρή εμπειρία, γι' αυτό και ο θάνατος του κεντρικού ήρωα στις θρησκείες, που υπαινίσσεται τον θάνατο των παθών δηλαδή την εξάλειψη των παθών, αναφέρεται ως οδυνηρός. Η εξάλειψη των παθών γίνεται από την διάνοια εκείνη που της το επιτρέπει ο τρόπος ζωής και το περι­βάλλον στο οποίο ευρίσκεται. Συνεπώς προϋ­πό­θεση για την απαλλαγή μας από τα πάθη εί­ναι ο φυ­σικός βίος και το κατάλληλο περι­βάλλον.

Τα πάθη όμως δεν εξαλείφονται εύκολα γιατί ομοιά­ζουν με τα κεφάλια της Λερναίας Ύδρας, που όταν ο Ήρωας Ηρακλής έκοβε ένα, στη θέση του φύτρω­ναν δύο νέα. Απαι­τείται ηρωισμός για να κοπούν όλα τα κεφά­λια της Λερναίας Ύδρας που εδρεύει μέσα μας και που δεν είναι άλλη από τον εγωισμό. Την μετα­τροπή όλων των παθών σε ιδανικά και την εξάλειψη του εγωι­σμού θα την πε­τύχουμε με την δύναμη εκείνη που δημιούρ­γησε τον άνθρωπο. Η δύναμη αυτή είναι η παγκόσμια αγάπη που αποτελεί τη συγκολλούσα το άπειρο δύ­ναμη και τη συγκρατούσα αυτό σε αρμο­νία.
 
Η ΑΓΑΠΗ είναι ο υπέρ­τερος Νό­μος της Φύ­σεως και εκδηλώνεται στην ψυχή εκεί­νου που έχει εκ­δηλώσει τον Νόμο της Δι­καιοσύνης και τον Νόμο της Αρμονίας. 
Η περίοδος από την εαρινή ισημε­ρία μέχρι την θερινή τροπή του Ήλιου.
Στα Ορφικά μυστήρια η τρίτη μύηση­ λάμβανε χώρα κατά την εαρινή ισημερία του Ήλιου. 

Ο χρό­νος από της μυήσεως αυτής μέχρι την επομένη μύ­ηση που ελάμβανε χώρα κατά την θερινή τροπή του Ήλιου ήταν ο χρόνος κατά τον οποίο ο μυούμενος έπρεπε να εκδηλώσει αρμονική ιδεολογία ανάλογη προς τα εκδηλούμενα χρώματα των ανθέων αυτής της εποχής καθώς και αρμονική εκδήλωση αισθη­μάτων ανάλογη προς τα αρώ­ματα των αν­θέων αυ­τής της εποχής. Κατά τους Ορφικούς τα αρώματα και τα χρώματα αυτής της εποχής αναπαριστούν την βαίνουσα προς αποθέ­ωση ανθρώπινη ψυχή, η οποία απέβαλε το έρεβος και προ­ορίζεται πλέον σε θεία πνευματική ανάσταση. 

Κατά τους μύστες της Ελευσίνας, η εποχή που περιλαμβάνε­ται μεταξύ εαρινής ιση­με­ρίας και θερι­νής τροπής του Ηλίου είναι η περί­οδος κατά την οποία το ανιστά­μενο πνεύμα έρχεται στην αποθέ­ωση και την απόκτηση της αιώνιας ζωής.

 Εκ των προαναφερθέντων συνάγεται ότι η περίοδος από την εαρινή ισημε­ρία μέχρι την θερινή τροπή του Ήλιου είναι η περίοδος της ανα­γεννήσεως και μεταμορφώσεως των ανθρω­πί­νων ψυχών στις πνευματικές φύ­σεις του πνευματι­κού κόσμου, καθώς και της προε­τοιμασίας για τον πλήρη απο­χωρισμό τους από το έρε­βος. 





Η θερινή τροπή του Ηλίου
­Οι Ορφικοί κατά την θερινή τροπή του Ηλίου τελούσαν γιορτές που αναφέρονταν στον θρί­αμβο κατά του νόμου του θανάτου, της τιτανικής φύσεως του Διονύσου. Κατά τις εορτές αυτές εξέφραζαν την λα­τρεία τους προς την θεία δη­μιουρ­γία που έφθασε δια των εκδηλώ­σεων των Νόμων της στην εμ­φά­νιση των νόμων της αποθεώσεως των όντων της που είναι το έκτο ιερό δράμα της δημιουργίας. Επίσης εξέφραζαν την ευ­γνωμοσύνη τους προς τα αποθεωθέντα τέκνα της, υπό την προστασία των οποίων ετίθεντο με την θέ­λησή τους.

Στις γιορτές που τελούσαν οι Ορφικοί κατά την θερινή τροπή του Ηλίου λάμβαναν μέρος μόνον εκείνοι που είχαν διέλθει όλους τους βαθ­μούς της ορφικής μυήσεως και τα συμπόσιά τους δεν τα αποτε­λούσαν πλέον τα ωμοφάγια, αλλά τροφή που την αποκαλού­σαν αμ­βροσιακή και ποτό που απο­καλούσαν Διονυσιακό οίνο. Αποκορύφωση των εκ­δηλώσεων των Ορφικών αποτελούσε η εκδήλωση της ευγνωμοσύνης τους προς τον Θεό Απόλλωνα, τον Θεό της αιωνίας νεότητας, ο οποίος, κατ' αυτήν την ώρα του έτους, παρέδιδε την λύρα του στον Θείο Ορφέα για να κρούει τις χορδές της και να με­ταδίδει στις ψυχές των μυστών τους ήχους της ώστε να εναρμονίζουν τις πνευματικές τους δυνάμεις προς την πνευματική φύση του Θεού της αιωνίας νεότητας.

Η τετάρτη και τελευ­ταία μύηση­ των Ορ­φικών μυστηρίων γινόταν κατά την θε­ρινή τροπή του Ηλίου που οι ακτίνες του φω­τός Του είναι ζωη­ρότερες και οι καρποί ωριμάζουν. Η θερμότητα των Ηλιακών ακτίνων αυτής της εποχής αναπαρι­στούσε το φωτο­βόλο των σκέψεων των τε­λείων μυστών και το γόνιμο των καρπών της θείας ιδεο­λογίας που οι ιεροφάντες κληροδοτού­σαν στους διαδόχους τους.

Οι Μύστες της Ελευσίνας τελούσαν κατά την θερινή τροπή του Ηλίου γιορτή σε δόξα και ανά­σταση της Κόρης Περσεφόνης και σε δόξα Διονύ­σου του Ελευθε­ρέως, δηλαδή του ελευθερωτή των ανθρω­πί­νων ψυ­χών. Η Περσεφόνη είναι η ψυχή της Γης, η οποία διήλθε απ' όλες τις καταστάσεις των τεσσά­ρων εποχών και κατόπιν ήλθε στον Όλυ­μπο, δη­λαδή στην χώρα της αιώνιας ζωής του πνεύματος. Πριν όμως έλθει στην χώρα της αιώ­νιας ζωής συνε­ζεύχθη τον Διόνυσο τον Ελευθερέα και έτσι θα ζή­σει μετ' αυ­τού την αιώ­νια νεότητα και ευθυμία. Ιδού ποιος είναι ο κλήρος της ψυχής των θείων Μυστών και σαφώς τον απεκά­λυψαν οι Θείοι Μύ­στες της Ελευσίνας.


Επίσης οι Μύστες της Ελευσίνας έλεγαν ότι κατά την θερινή τροπή ωριμά­ζει ο σίτος του οποίου η σπορά, η βλά­στηση και η ωρίμανση εικο­νίζει την ψυχή του μύστη την εξε­λισσόμενη προς την απο­θέωση. Την καλλιέρ­γεια του σίτου δίδαξε η Δήμητρα που είναι η θεά της Γης. Ο σίτος εικονίζει με­ταμορφω­τικό μέσο. Μεταβάλ­λεται σε σώμα του Χριστού, πα­ντός Χριστού. Μετά το σίτο εμφανίζεται η στα­φυλή, σύμβολο του Διονύσου. Ο χυμός της σταφυλής ει­κονί­ζει άλλο μετα­μορφωτικό μέσο. Εί­ναι το αίμα του Χρι­στού, παντός Χριστού.

Οι Μύστες των Δελφών κατά την θερινή τροπή του Ηλίου τε­λούσαν ανάλογη τελετή σε δόξα του Φοίβου Απόλλωνος.


Εκ των προαναφερθέντων συνάγεται ότι η θερινή τροπή του Ήλιου συμβολίζει τον θρί­αμβό της ψυχής του μύστου επί του νόμου του θανάτου και τον οριστικό αποχωρισμό της από το έρεβος που είναι το έκτο ιερό δράμα της εξελικτικής πορείας της Φύσεως. Από το έρεβος απο­χωρίζεται η ανθρώπινη ψυχή που απόκτησε τον πνευματικό της οργανισμό και απελευ­θερώθηκε από τα δεσμά του περι­βάλλοντός της.


Ο θρίαμβος της ανθρώπινης ψυχής επί του νόμου του θανάτου σημαίνει ότι η ανθρώπινη ψυχή δεν θα ξαναπεράσει πια από την διαδικασία του θανάτου γιατί έχει πλέον αποκτήσει τον πνευματικό της οργανισμό που είναι ένα αιώνιο οργανικό μέσο που της εξασφαλίζει την αιωνιότητα.


Σύνθεση κύρια πηγή από το  άρθρο του Στυλιανού Τάκα: Ο ΣΥΜΒΟΛΙΣΜΟΣΤΟΥ ΘΑΝΑΤΟΥ ΚΑΙ ΤΗΣ ΑΝΑΣΤΑΣΗΣ  

Eπιλογές, επεξεργασία, επιμέλεια δημοσιεύσεων/αναδημοσιεύσεων Πλωτίνος


Οι Ωρες...




 Οι Ώρες ήταν θεότητες καλόγνωμες, καλοπροαίρετες κι ευεργετικές. Χάριζαν στους ανθρώπους χαρές κι ήταν φύλακες των έργων τους· ήταν αρμόδιες να κάνουν το χρόνο να κυλά, γι' αυτό και φρόντιζαν να εισπράττουν οι άνθρωποι, τη στιγμή που έπρεπε, τους καρπούς των μόχθων τους. Οι Ώρες ήταν οι υπεύθυνες για τη φύλαξη των πυλών του Ουρανού στον Όλυμπο. Τις άνοιγαν ή τις έκλειναν, σηκώνοντας ή κατεβάζοντας, αντίστοιχα, ένα πυκνό σύννεφο.

Ακόμη, βασικό καθήκον τους ήταν να υπηρετούν τη θεά Ήρα· λύνουν τ' άλογα από το αμάξι της, τα δένουν στο παχνί τους και φροντίζουν το άρμα της. Κάθονταν συνήθως κοντά στον Δία, μαζί με τους άλλους θεούς και τραγουδούσαν, παίζοντας φόρμιγγα. Είχαν στενότατες σχέσεις με τη θεά της ομορφιάς και του Έρωτα, την Αφροδίτη· την υποδέχτηκαν στην Κύπρο τη στιγμή της γέννησής της και την έντυσαν με αθάνατα φορέματα.

Της έβαλαν στέμμα χρυσό στο κεφάλι και πέρασαν στα τρυπημένα αυτιά της λουλούδια από ορείχαλκο και χρυσό. Της φόρεσαν στο λαιμό περιδέραια κι έτσι ολόλαμπρη την παρουσίασαν στους αθάνατους θεούς. Τέλος, οι Ώρες βρίσκονταν στην ακολουθία της Περσεφόνης, κάθε φορά που εκείνη ανέβαινε στον Επάνω Κόσμο.

Οι Ώρες ήταν πάντα πρόθυμες κι εκτελούσαν πιστά τις διαταγές των θεών. Ήταν εκείνες που, μαζί με την Αθηνά, τις Χάριτες και την Πειθώ, στόλισαν την Πανδώρα, το δώρο του Δία προς τους ανθρώπους, που τόσες συμφορές θα τους γέμιζε, ως θεία τιμωρία. Εκείνες επίσης ανέλαβαν ν' αναθρέψουν τον Αρισταίο, το γιο του Απόλλωνα και της Νύμφης Κυλλήνης, με διαταγή των θεών.


Στάζοντας στα χείλη του αμβροσία , τροφή των θεών σύμφωνα με την αρχαία ελληνική μυθολογία. Στην Οδύσσεια αναφέρεται ότι την αμβροσία την έφερναν στον Δία περιστέρια, που πετούσαν πολύ γρήγορα ανάμεσα από τις Συμπληγάδες Πέτρες.

Καμία θετική περιγραφή για την αμβροσία δεν έχουμε, γιατί ο κάθε ποιητής την περιέγραφε όπως τη φανταζόταν. Έτσι στον Όμηρο η λέξη χρησιμοποιείται με δύο σημασίες: 

1. Το φαγητό των θεών. Χρησιμοποιείται σε συνδυασμό με το νέκταρ ως ποτό και
2. το ευωδιαστό μύρο, με το οποίο άλειφαν οι θεοί το σώμα τους. Η αμβροσία ήταν γλυκύτατη στη γεύση και απαγορευόταν η χρήση της από τους θνητούς. Πολλοί τη θεωρούν μέλι και άλλοι ολοκαύτωμα θυσιών ή εκλεκτό ψωμί και νέκταρ.

Το ποτό των Ολύμπιων θεών, που το έπιναν τρώγοντας αμβροσία. Οι αρχαίοι Έλληνες πίστευαν ότι το νέκταρ παρασκευαζόταν από μέλι και ο Όμηρος μας πληροφορεί ότι είχε χρώμα κόκκινο και σ' όσους το έπιναν χάριζε την αθανασία τον έκαναν κι εκείνον αθάνατο, σαν τον πατέρα του. Φάσκιωσαν το θεό Ερμή μόλις γεννήθηκε και στεφάνωσαν με κισσό το νεογέννητο Διόνυσο.

Έλεγαν πως οι Ώρες ήταν τρεις αχώριστες αδερφές, που γεννήθηκαν από την ένωση του Δία και της Θέμιδας. Ονομάζονταν Δίκη, Ειρήνη και Ευνομία. Δίκη σημαίνει δικαιοσύνη και ισονομία, Ευνομία σημαίνει νομιμότητα και τήρηση των νόμων. Ήταν οι θεές που έδιναν σοφές συμβουλές για την κοινωνική και πολιτική ζωή, χάριζαν πλούτο μα και φρόντιζαν ν' απομακρύνουν την αλαζονεία που αποκτά κανείς όταν τα έχει όλα.

Οι Ώρες παρουσιάζονται να έχουν δυο διαφορετικές πλευρές: από τη μια κατάγονται από τις θεότητες της βλάστησης, που ήταν σχετικές με τον ετήσιο κύκλο της φύσης. Κάνουν το χρόνο να κυλά και προκαλούν τη γέννηση, το θάνατο και την αναγέννηση, σε μιαν ατέλειωτη αλληλοδιαδοχή, δηλαδή τον ίδιο τον κύκλο της ζωής. Η λατρεία των θεοτήτων της βλάστησης ήταν πανάρχαιη.


Το γεγονός ότι οι Ώρες ανήκαν σ' αυτόν τον κύκλο θεοτήτων ενισχύεται από τη στενή τους σχέση με θεούς, όπως η Άρτεμη, η Αφροδίτη, η Περσεφόνη, ο Διόνυσος και η Ήρα· πολύ περισσότερο όμως με τις Χάριτες, με τις οποίες είχαν πολλά κοινά. Οι Χάριτες θεωρούνταν κι αυτές θεές της βλάστησης και της γονιμότητας και, εκτός από το ότι είχαν τον ίδιο πατέρα με τις Ώρες, τον Δία, έμοιαζαν μαζί τους ως προς τον τρόπο με τον οποίο τις τιμούσαν και τις λάτρευαν οι άνθρωποι.

Η άλλη τους πλευρά είχε πάρει διάσταση κοινωνική· φρουρούν τα έργα των θνητών και τους χαρίζουν τα αγαθά που τους αξίζουν. Οι Ώρες αναλαμβάνουν να είναι φρουροί των έργων των ανθρώπων μόνον όταν και οι ίδιοι οι άνθρωποι τις σέβονται. Όταν φροντίζουν να τηρούν τους νόμους και να βγάζουν δίκαιες αποφάσεις.

Τελικά, αν σε μια ανθρώπινη κοινότητα η Δίκη, η Ειρήνη και η Ευνομία χαίρουν της εκτίμησης που τους αρμόζει και κατέχουν τη θέση που τους αξίζει, φέρνουν ευημερία και πολιτική σταθερότητα.
Οι Ώρες είχαν σχέση και με τις Μοίρες, με τις οποίες είχαν κοινούς γονείς.

Οι Μοίρες αφορούν όμως περισσότερο την τύχη των μεμονωμένων ατόμων, ενώ οι Ώρες σχετίζονται πιο πολύ με ολόκληρες κοινωνίες-πόλεις, ως εγγυήτριες της πολιτικής και της κοινωνικής τάξης. Το γεγονός ότι η Θέμιδα είχε γεννήσει και τις μεν και τις δε, αντικατοπτρίζει το ότι και οι δύο σχετίζονται με τη θεϊκή αρχή της τάξης και της ομαλότητας που συμβόλιζε η θεά αυτή.



Από κάποια στιγμή και μετά ο ρόλος των Ωρών παραλλάχτηκε. Αυτό πρέπει να συνέβη σε μεταγενέστερη εποχή, πιθανότατα στα ελληνιστικά χρόνια, με αρκετά αργό ρυθμό· έφτασαν, λίγο λίγο, να εκπροσωπούν μόνον τις εποχές του έτους, με συγκεκριμένες δικαιοδοσίες για καθεμιά. Από τρεις που ήταν, έγιναν τέσσερις και τελικά δώδεκα, ώστε ν' αντιστοιχούν στις υποδιαιρέσεις που έχει μια μέρα. Έγιναν έτσι οι Ώρες με την έννοια που σήμερα δίνουμε στον όρο. Πατέρας τους ήταν τώρα ο Χρόνος και τα ονόματά τους χαρακτηριστικά της αρμοδιότητάς τους, π.χ. Αυγή, Ανατολή, Μεσημβρία, Δύση κτλ. 

Σάββατο 28 Σεπτεμβρίου 2013

Το κήρυγμα




Κάποτε, ο λαός της πόλης καλεί το  Ναστραντίν Χότζα να κάνει κήρυγμα. Όταν πήγε στον  άμβωνα του τζαμιού, βρήκε το ακροατήριο ελάχιστα ενθουσιώδες, οπότε ρώτησε:



«Ξέρετε τι θα ήθελα να πω»; Το ακροατήριο απάντησε «όχι», οπότε ανακοίνωσε: 


 

«Δεν έχω καμία επιθυμία να μιλήσω σε ανθρώπους που δεν γνωρίζουν καν για τι πράγμα  θα πρέπει να μιλήσουμε», και έφυγε.



Ο λαός αισθάνθηκε ντροπή και κάλεσε τον πάλι πίσω την επόμενη μέρα. Αυτή τη φορά, όταν την ίδια ερώτηση, ο λαός απάντησε «Ναι».  Έτσι ο Ναστραντίν Χότζας είπε, «Λοιπόν, αφού ήδη ξέρετε τι πρόκειται να πω, δεν θα χάσουμε περισσότερο το χρόνο μας» και έφυγε. 


 

Τώρα οι άνθρωποι ήταν πραγματικά προβληματισμένοι. Αποφάσισαν να προσπαθήσουν άλλη μια φορά και για μία ακόμη φορά κάλεσαν τον Χότζα να μιλήσει την επόμενη εβδομάδα.



Για άλλη μια φορά την ίδια ερώτηση – «Ξέρετε τι θα ήθελα να πω;» Τώρα οι άνθρωποι ήταν είχαν προαποφασίσει τι θα πουν,  και έτσι οι μισοί από αυτούς απάντησαν «ναι» ενώ τα άλλα μισοί απάντησαν  «όχι». 



 Έτσι, ο Ναστραντίν Χότζας είπε:



«Αυτοί  που ξέρουν τι ήθελα να πω, να το πείτε στους άλλους που δεν το ξέρουν»  και έφυγε...!

Πέμπτη 26 Σεπτεμβρίου 2013

Πρωτεσίλαος και Λαοδάμεια

Ο Πρωτεσίλαος ήταν γιος του Ίφικλου που ήταν βασιλιάς της Φυλάκης στην Θεσσαλία. Το όνομα του έγινε γνωστό γιατί ήταν ο πρώτος νεκρός από τους Αχαιούς στον πόλεμο της Τροίας.

Στον Τρωικό Πόλεμο ήταν υποχρεωμένα με όρκο να λάβουν μέρος όσα αρχοντόπουλα της Ελλάδας είχαν ζητήσει να πάρουν γυναίκα τους την Ωραία Ελένη. Ο Πρωτεσίλαος ήταν ένας από αυτούς. Αρχοντόπουλο ακόμη ο Πρωτεσίλαος, ζώντας στη Φυλάκη, είχε στείλει προξενητάδες με πολλά δώρα στη Σπάρτη ζητώντας να κάνει γυναίκα του την Ωραία Ελένη.
  
                  

Πριν την επιλογή του συζύγου της, που ήταν ο Σπαρτιάτης Μενέλαος, οι μνηστήρες, μεταξύ των οποίων συμπεριλαμβάνονταν και οι Αντίλοχος, Αίας ο του Οιλέα, ο Αίας ο Τελαμώνιος, ο Μενέλαος, ο Διομήδης, ο Πολυποίτης, ο Ελπήνωρ, ο Εύμηλος, ο Ποδαλείριος, ο Ιδέας, ο Λεοντέας, ο Φιλοκτήτης κ.α,ορκίστηκαν ενώπιον του Αγαμέμνονα, των αδελφών της Ελένης, Κάστορα και Πολυδεύκη, των γνωστών με το όνομα Διόσκουροι, και των γονέων της Ελένης, πως θα στέκονταν για πάντα εγγυητές του γάμου της Ελένης, όποιος και αν επιλεγόταν για την επίζηλη αυτή θέση.

Έτσι μετά την αρπαγή της Ελένης από τον Πάρη, αναγκάστηκε κι ο Πρωτεσίλαος να λάβει μέρος στην εκστρατεία τιμωρίας του Πάρη, που έμεινε γνωστή ως Τρωική Εκστρατεία. Στην εκστρατεία αυτή, κατά τον Όμηρο συμμετείχε ο Πρωτεσίλαος με 40 καράβια.

Ο Πρωτεσίλαος σαν μεγάλωσε κι έγινε είκοσι ετών παντρεύτηκε την όμορφη Λαοδάμεια. Η Λαοδάμεια ήταν κόρη του βασιλιά της γειτονικής με τη Φυλάκη πόλης, της Ιωλκού. Ήταν κόρη του Άκαστου, του γιου του Πελία. Ο γάμος έγινε μια μέρα πριν ξεκινήσει για την Τρωική Εκστρατεία. Μάλιστα από τη βιασύνη του να φύγει για την Τροία λησμόνησε τις καθιερωμένες θυσίες προς τιμήν της θεάς Άρτεμης. . Όπως μας λέει ο Όμηρος δεν είχε προλάβει ακόμη να τελειώσει ούτε το σπίτι του που είχε αρχίσει να το χτίζει και το παράτησε μισοτελειωμένο.


     

Πολλοί μύθοι κυκλοφορούσαν για τον Πρωτεσίλαο. Είχε, έλεγαν, ένα τεράστιο σώμα. Ήταν ολόκληρος γίγαντας, δέκα πήχεις ψηλός. Και θα μεγάλωνε ακόμη περισσότερο, αν δεν σκοτωνόταν τόσο νωρίς. Ήταν μόνο είκοσι χρονών.


Στην Τροία ήταν το πρώτο από τα θύματα των Ελλήνων. Ο θάνατός του αποδίδεται στην προφητεία-χρησμό της θεάς Θέτιδας. Η Θέτιδα έλεγε πως ο πρώτος Έλληνας που θα πατούσε στο έδαφος της Τροίας θα σκοτωνόταν άμεσα. Ο Πρωτεσίλαος, δεν ήθελε να αποβιβαστεί πρώτος γιατί ήξερε ότι τον περίμενε ο θάνατος. Τον ξεγέλασε όμως ο πονηρός βασιλιάς της Ιθάκης, ο Οδυσσέας, ο οποίος γνώριζε πολύ καλά τι ακριβώς έλεγε ο χρησμός.



Έριξε, λοιπόν, ο Οδυσσέας πρώτα την ασπίδα του στο τρωικό έδαφος και μετά πήδησε ο ίδιος πρώτος, αλλά στάθηκε επάνω στην ασπίδα. Έτσι ο Οδυσσέας δεν πάτησε το χώμα της Τροίας, αν και πήδηξε πρώτος από το καράβι και για το λόγο αυτό δεν σκοτώθηκε. Αντίθετα σκοτώθηκε ο Πρωτεσίλαος που ξεγελασμένος από τον Οδυσσέα πήδηξε στο έδαφος της Τροίας μετά από αυτόν, νομίζοντας ότι ήταν δεύτερος.

Ο Πρωτεσίλαος αφού κατόρθωσε να σκοτώσει πολλούς αντιπάλους του, δέχτηκε θανατηφόρο χτύπημα απ' τον Έκτορα, που καθοδηγούνταν από την Άρτεμη, αδελφή του προστάτη της Τροίας Απόλλωνα.


Το μαύρο μήνυμα του χαμού του άντρα της, του Πρωτεσίλαου, δεν άργησε να το μάθει η γυναίκα του Λαοδάμεια, που είχε μείνει μόνη της στη Φυλάκη. Άρχισε τότε να κλαίει απαρηγόρητα, με τίποτε δεν μπορούσε να παρηγορηθεί. Στην μεγάλη της απελπισία και απόγνωση που την έδερνε, έφτιαξε ένα κέρινο ομοίωμα του άντρα της και μ' αυτό στην αγκαλιά της περνούσε μέρες και νύχτες. Ο πατέρας της Λαοδάμειας, έλεγαν άλλοι μύθοι, προσπαθούσε να την παρηγορήσει και την μάλωνε που κοιμόταν με κέρινο ομοίωμα του άντρα της έτσι εξοργισμένος το έριξε στην φωτιά. 


Γι' αυτό αυτοκτόνησε η Λαοδάμεια, έλεγαν αυτοί οι μύθοι. Άλλοι τα έλεγαν διαφορετικά. Δεν έκαψε ο πατέρας της το κέρινο ομοίωμα του Πρωτεσίλαου. Το κρατούσε η Λαοδάμεια στην αγκαλιά της και συνομιλούσε μ' αυτό, όταν ο Ερμής έφερε κοντά της τον Πρωτεσίλαο. Άλλος μύθος έλεγε ωστόσο ότι η Λαοδάμεια αυτοπυρπολήθηκε μαζί με το κέρινο ομοίωμα του Πρωτεσίλαου και άλλος ότι πέθανε στην αγκαλιά του άντρα της.

Η θεά Άρτεμης γνωρίζοντας την μεγάλη αγάπη του για την Λαοδάμεια, για να τον τιμωρήσει επειδή δεν της πρόσφερε θυσίες στον γάμο του, κατόρθωσε και τον έκανε να πιει λίγο μόνο από το νερό της Λήθης που έπιναν οι κατερχόμενοι νεκροί για να λησμονήσουν το παρελθόν, την επίγεια ζωή τους. Ο Πρωτεσίλαος στον Κάτω Κόσμο πάντα θυμόνταν την γυναίκα του και ήταν απαρηγόρητος.

Έτσι νέος που βρέθηκε στον Κάτω Κόσμο και μάλιστα τόσο άδικα και νιόπαντρος ο Πρωτεσίλαος παραπονούνταν στον Πλούτωνα το θεό του Άδη και αναθεμάτιζε την Ωραία Ελένη, που εξαιτίας της έγινε ο Τρωικός Πόλεμος και έτσι έχασε τη ζωή του.

Ύστερα από πολύχρονες ικεσίες όμως του ήρωα πείθεται ο Πλούτωνας και με τη σύμφωνη γνώμη της γυναίκας του, της Περσεφόνης, του επιτρέπει, να περάσει μια μέρα στον Επάνω Κόσμο, συνοδευόμενος από τον Ερμή, ώστε να συναντήσει τη γυναίκα του, όχι απλά σαν μία σκιά αλλά μ' όλη του την σωματική ακμή, σαν να μην είχε ποτέ πεθάνει. Η Λαοδάμεια μόλις τον αντίκρισε, έπεσε με λυγμούς στην αγκαλιά του, πιστεύοντας ότι η αγγελία του θανάτου του ήταν ένα τερατώδες ψέμα ή λάθος. 


Εκείνος όμως της εξηγεί την αλήθεια και την παρακαλεί, λίγο πριν φύγει, να μη θελήσει να ζήσει χωρίς εκείνον. Πολύ γρήγορα, πέρασε ο χρόνος της άδειας που δόθηκε στον Πρωτεσίλαο. Όταν ήρθε η ώρα να φύγει πάλι και να επιστρέψει στον Κάτω Κόσμο, η Λαοδάμεια, μην αντέχοντας ένα καινούργιο χωρισμό, αρπάζει το σπαθί του και το βυθίζει στο στήθος της, ακολουθώντας, τον αιώνια αγαπημένο της στον Κάτω Κόσμο. 

Τετάρτη 25 Σεπτεμβρίου 2013

O σταθμός της σοφίας...




Η σοφία δεν έχει καμία αντιστοιχία με τις γνώσεις ενός ανθρώπου.



Στην πραγματικότητα, σοφία είναι όλα εκείνα που μένουν από τις γνώσεις κάποιου, όταν ο ίδιος αποποιείται όλα αυτά που έχει μάθει.



Ξεκινάμε από ένα σταθμό που ονομάζεται άγνοια. Είναι ο σταθμός, στον οποίο μένουν όλοι εκείνοι που ούτε καν γνωρίζουν ότι δεν γνωρίζουν και, επομένως, δεν έχουν καμία ανάγκη να μάθουν.




Αν κάποιος αποφασίσει να ανέβει στο τρένο, είναι επειδή κάποιος τού έχει απλώσει το χέρι. Αν ανέβει στο τρένο και ακολουθήσει τον σωστό δρόμο, θα φτάσει στον τόπο των ερευνητών. 



Αν το κάνει καλά και δεν χάσει τον δρόμο του, θα φτάσει και στον επόμενο σταθμό. Τον σταθμό των δασκάλων.




Κάποιοι από τους δασκάλους αποφασίζουν να διδάξουν, ενώ ορισμένοι θέλουν να μείνουν μόνοι με τις γνώσεις τους.



Αν ένας δάσκαλος ζήσει πολλά πράγματα για πολλά χρόνια, ίσως καταφέρει να ανέβει ξανά στο τρένο για να φτάσει στον σταθμό της σοφίας, που είναι ο τελευταίος.



Είναι ο τόπος όπου ζουν όλοι αυτοί που ούτε καν γνωρίζουν ότι γνωρίζουν. 



 Είναι αστείο, αλλά, αν ρωτήσεις έναν πραγματικά σοφό, θα σου απαντήσει «δεν γνωρίζω αν γνωρίζω», όπως ακριβώς θα σου απαντούσε ένας αδαής.



Ίσως γι΄ αυτό σε αυτή την κοινωνία που ζούμε θεωρούμε αδαείς κάποιους σοφούς και κάποιους αδαείς τούς θεωρούμε σοφούς...

JORGE BUCAY

Κυριακή 22 Σεπτεμβρίου 2013

Το νόημα της ζωής...



 

«Το νόημα της ζωής, είναι να δίνεις στην ζωή νόημα».



«Είναι τόσο σημαντικό να κάνεις κάποιον ευτυχισμένο! Ξεκίνα από τον εαυτό σου».



«Μην περιμένεις για την τέλεια στιγμή. Πάρε την στιγμή και καν’ την τέλεια».



«Μπορείς να αφήσεις το χαμόγελο σου να αλλάξει τους ανθρώπους, αλλά μην αφήσεις τους ανθρώπους να αλλάξουν το χαμόγελο σου».




«Δεν έχεις χάσει το χαμόγελο σου. Είναι ακριβώς κάτω από τη μύτη σου. Απλά το έχεις ξεχάσει!».



«Απλά και μόνον επειδή η σημερινή ημέρα είναι εφιαλτική, δεν σημαίνει ότι αύριο δεν θα είναι η καλύτερη μέρα της ζωής σου. Απλά πρέπει να είσαι εκεί!»



«Η ζωή δεν κάνει χάρες σε κανέναν. Ο καθένας έχει πλάι του τον άνθρωπο που του αξίζει».



«Η τραγωδία της ζωής δεν είναι ότι τελειώνει τόσο νωρίς, αλλά ότι περιμένουμε τόσο πολύ για να τη ξεκινήσουμε».





«Τα καλύτερα πράγματα στη ζωή…δεν είναι πράγματα».



«Όταν η ζωή σε βάζει απέναντι σε μια σκληρή κατάσταση, μη λες ΓΙΑΤΙ ΕΜΕΝΑ; απλά πες ΔΟΚΙΜΑΣΕ ΜΕ».




«Οι άνθρωποι δεν είναι καθρέπτες: σε βλέπουν τελείως διαφορετικό απ’ ότι βλέπεις εσύ τον εαυτό σου».



«Δεν έχει σημασία πόσο καλή ή κακή νομίζεις ότι είναι η ζωή. Κάθε μέρα αφού ξυπνήσεις, να είσαι ευγνώμων για τη ζωή. Κάποιος, κάπου αλλού αγωνίζεται να επιβιώσει».

Το να υπάρχεις είναι ένα γεγονός, το να ζείς είναι τέχνη.



«Ο καλύτερος τρόπος να προβλέψεις το μέλλον σου, είναι να το δημιουργήσεις».



«ΕΛΕΥΘΕΡΩΣΕ ΤΟ ΜΥΑΛΟ ΣΟΥ και ΣΚΕΨΟΥ. Αυτός που ακολουθεί τη μάζα συνήθως δεν πάει πιο μακριά από εκεί που πάει η μάζα. Εκείνοι που βαδίζουν σε άλλη κατεύθυνση, είναι πιθανόν να ανακαλύψουν τον εαυτό τους σε μέρη που δεν πήγε ποτέ»





«Θα αρχίσεις να ζεις ή απλά θα υπάρχεις».



«Πάρε ρίσκα και υπόταξε τους φόβους σου».



«Μερικές φορές χρειάζεται ένα πέσιμο για να γνωρίζεις πραγματικά που βρίσκεσαι».




«Υπάρχουν μόνο ΔΥΟ χρόνοι στη ζωή: ΤΩΡΑ και ΠΟΛΥ ΑΡΓΑ».



«Κάθε φορά που παρακολουθείς τηλεόραση ένα βιβλίο καταστρέφεται». 

Όλο το νόημα της ζωής είναι να περάσεις από τον φόβο στην αγάπη.




«Μπορεί να μην βρίσκομαι ακόμη εκεί, αλλά είμαι πιο κοντά απ’ όσο ήμουν χθες».



«Οι μόνοι περιορισμοί σου είναι αυτοί που δέχεσαι».