Σάββατο 6 Ιουνίου 2015

Για ποιό λόγο χρησιμοποιούμε την έκφραση «Είναι νταρντάνα»





(1η εκδοχή)

Μια εκδοχή λέει πως στα 1615, ένας Έλληνας τυχοδιώκτης, ο Κωνσταντίνος Γλάρος ή «λαδάς, υπέθαλε ένα μακροσκελέστατο υπόμνημα στο βασιλιά της Ισπα­νίας Φίλιππο Γ", με το οποίο του έθεσε ένα παράτολμο σχέδιο: Να ελευθερώσει ο­λόκληρη την Ελλάδα από τα εχθρικά χέρια και ν’ ανεβάσει στον ελληνικό θρόνο, έναν απόγονο δήθεν των Βυζαντινών αυτοκρατόρων, τον Βαρθολομαίο Παλαιολόγο.


Ο Φίλιππος στην αρχή, δεν ήθελε να τον ακούσει, γιατί θεωρούσε τον Κλαδά περισσότερο ονειροπόλο παρά τυχοδιώκτη. Με τα πολλά όμως ο Γλάρος, κατάφερε να τον πείσει κι έτσι ο καλός εκείνος βασιλιάς της Ισπανίας τού παραχώρησε 42 γαλέρες, 50 «νταρντάνες» και δέκα χιλιάδες στρατιώτες, για να γίνουν οι απο­βάσεις στην Ελλάδα.


Ο τύπος της γαλέρας μας είναι γνωστός. Οι «νταρντάνες» όμως ήταν σκάφη μαχητικά, που τότε μόλις είχαν ναυπηγηθεί και τα θεωρούσαν ανίκητα. Πραγματικά, τα καράβια αυτά ήταν ταχύτατα, άντεχαν σε μεγάλο βάρος και μπορούσαν να δώσουν ναυμαχία ένα προς δέκα. Αλλά, ξέχωρα από αυτά, είχαν και ένα άλλο προσόν: Ήταν καλοφτιαγμένα. Τόσο καλοφτιαγμένα, μάλιστα, ώστε για πρώτη φορά στην ιστορία, οι κυβερνήτες άρχισαν να δίνουν σ' αυτά τα ονόματα των γυναικών τους και των φιλενάδων τους. Κι από την εποχή εκείνη ακόμη, έμεινε ως τα χρόνια μας η φράση: «είναι νταρντάνα», που τη λέμε, συνήθως, για να χαρακτηρίσουμε μια ωραία και εύσωμη γυναίκα.




(2η εκδοχή)


Νταρντάνα λέμε την ψηλή γυναίκα, την εύσωμη. Η λέξη μπορεί να προέρχεται από τις Δαρδανίδες γυναίκες, που τις αναφέρει και ο Όμηρος, στην Ιλιάδα και που κατοικούσαν σε μια περιοχή κοντά στην Τροία. Ιδρυτής της λέγεται πως ήταν ο μυ­θικός βασιλιάς Δαρδανός· απ’ εδώ και η ονομασία του θαλάσσιου στενού των Δαρδανελλίων (δυτική είσοδος της Προποντίδας).


Στα ιταλικά tartana σημαίνει το τρεχαντήρι. Ιστιοφόρο φορτηγό, που το χρησι­μοποιούσαν στον Ελλήσποντο, με ψηλή πρίμνα και φαρδύ, μεγαλόσωμο δηλαδή, όπως και η «νταρντάνα» γυναίκα.


Δεν υπάρχουν σχόλια:

Δημοσίευση σχολίου