Το “Λεωνίδαιον”, ο άγνωστος τάφος (;) του Λεωνίδα

Στα όρια της σύγχρονης πόλης της Σπάρτης, ανασκαφές του προηγούμενου αι. έφεραν στο φως ένα εντυπωσιακό οικοδόμημα διαστάσεων 12,5 Χ 8,30 μέτρων. 

Το κτίσμα χρονολογείται από τον 5ο αι.π.Χ και μεταγενέστερα, και έχει κατασκευαστεί από μεγάλες πωρόλιθους. Ανεσκάφη το 1892 από τον Βαλστάιν, ο οποίος αρχικά τον είχε θεωρήσει μικρό ναό. Παρότι η χρήση του δεν έχει εξακριβωθεί μέχρι σήμερα, έχει ταυτιστεί στη λαϊκή συνείδηση με το κενοτάφιο του Λεωνίδα, καθώς και ο Παυσανίας αναφέρει ότι εδώ μεταφέρθηκαν και ετάφησαν από τις Θερμοπύλες, τα οστά του θρυλικού βασιλιά της Σπάρτης. Ο Τάφος του Λεωνίδα αποτελεί το μοναδικό μνημείο της Αρχαίας Αγοράς που σώζεται ως τις μέρες μας.

Έμβλημα και σημαντικό μνημείο της σύγχρονης Σπάρτης αποτελεί ο τάφος του Λεωνίδα βόρεια της πόλης. Γνωστός και σαν Λεωνίδαιον, ανεσκάφη το 1892 από τον Βαλντστάιν και είναι το μοναδικό μνημείο της Αρχαίας Αγοράς που σώζεται ως τις μέρες μας. Πρόκειται για ένα εντυπωσιακό οικοδόμημα, με σχήμα και μορφή ναού, που χρονολογείται πιθανότατα τον 5ο αι. π.Χ. και μεταγενέστερα. Το κτίριο, που είναι διαστάσεων 12,5×8,30 μέτρα, κατασκευάστηκε από ογκώδεις πωρόλιθους, και το εσωτερικό του ήταν χωρισμένο σε δύο θαλάμους που συγκοινωνούσαν μεταξύ τους. Ο ανατολικός, μήκους 3.15 μέτρων, είχε τη μορφή πρόναου και ήταν διακοσμημένος με κίονες.

Η χρήση του κτιρίου δεν έχει εξακριβωθεί μέχρι σήμερα. Πιθανολογείται ότι ήταν κενοτάφιο, ενώ πολλοί μελετητές συμμερίζονται την άποψη ότι πρόκειται για το ναό του Απόλλωνος Καρνείου. Παρότι δεν υπάρχει καμία ένδειξη για το συσχετισμό του ναού με το θρυλικό βασιλιά της Σπάρτης, τόσο η τοπική παράδοση όσο και ο περιηγητής Παυσανίας, εκφράζουν την άποψη ότι εκεί μεταφέρθηκαν και ετάφησαν τα οστά του Λεωνίδα από τις Θερμοπύλες.

Έτσι το μνημείο ταυτίστηκε στη λαϊκή συνείδηση με τον τάφο του Λεωνίδα. Ο Παυσανίας αναφέρει επίσης, ότι ο τάφος βρισκόταν δυτικά της αγοράς, απέναντι από το θέατρο, και ότι εδώ τελούταν κάθε χρόνο αγώνες.

Στα νεότερα χρόνια , με βάση την περιγραφή του Παυσανία (2ος μ.Χ αιώνας) αλλά και σύμφωνα με νεότερα αρχαιολογικά ευρήματα πλησίον του μνημείου, υιοθετήθηκε η ταύτιση του με το «Λεωνιδαίον».

Το μνημείο παραμένει άγνωστο στο ευρύ τουριστικό κοινό, έξω από τουριστικούς οδηγούς (ή το πολύ-πολύ στα ψιλά τους), χωρίς συστηματική κι οργανωμένη προβολή, χωρίς καθοδηγητικές πινακίδες , χωρίς μια μακέτα και μια κάτοψη ώστε ο επισκέπτης να σχηματίζει μια πλήρη εικόνα του, χωρίς μια πινακίδα με πληροφορίες για το μνημείο, χωρίς συστηματική, καθημερινή καθαριότητα και περιοδική συντήρηση, χωρίς ειδικό φωτισμό το βράδυ, χωρίς (γενικά) μια ολοκληρωμένη μελέτη συνολικής ανάδειξης και αξιοποίησής του.

Επιλογές κειμένου από /manivoice.gr/,mythicalpeloponnese.gr .notospress.gr

Επιλογές, επεξεργασία, επιμέλεια δημοσιεύσεων/αναδημοσιεύσεων Πλωτίνος