"Κατά τον Δαίμονα εαυτού", Jim Morrison

Η Αρχαιοελληνική φράση "Κατά τον Δαίμονα εαυτού" , γράφτηκε κάτω από το όνομα του Morrison στον τάφο του, από τους συγγενείς του Jim Morrison (ο εκκεντρικός τραγουδιστής του γνωστού συγκροτήματος των Doors) αρκετά χρόνια μετά τον θάνατό του.

"Πράττω κατά τον δαίμονα εαυτού", όπως θα διαπιστώσετε στην συνέχεια, ουσιαστικά σημαίνει "πράττω σύμφωνα με αυτό που η συνείδησή μου θεωρεί σωστό", αδιαφορώντας ίσως για το τι θα πουν οι άλλοι και είναι μια στάση ζωής που υιοθέτησαν και επιδοκίμασαν οι Στωικοί φιλόσοφοι. Έτσι λοιπόν, η φράση «Κατά τον δαίμονα εαυτού» γράφηκε μάλλον από τους συγγενείς του Jim Morrison στον τάφο του, εννοώντας ότι ο τραγουδιστής των Doors έπραττε στη σύντομη ζωή του πάντα σύμφωνα με ό,τι υπαγόρευε η συνείδησή του, ο «προσωπικός του θεός», κι όχι σύμφωνα με τις επιταγές της κοινωνίας.

Στην αρχαία Ελλάδα ο δαίμονας δεν είχε την έννοια που του αποδίδεται στα νεότερα χρόνια, του κακού, του Σατανά. Είχε την έννοια της θεότητας (οι αρχαίοι Έλληνες δεν είχαν διάβολο). Διαβάζουμε στο "Λεξικόν της Αρχαίας Ελληνικής Γλώσσης", του Ιωαν. Σταματάκου.

I.Δαίμων -ονος (ὁ, ἡ) [δαίω (Β)]΄ θεός, θεά. Ἐτυμ.: κατὰ τινας ἐκ ῥ. δα- τοῦ δαίω=μοιράζω, τρόπον τινὰ δαίμων=ὁ διαμοιραστής, πρβλ. Ἄλλοι ἀνάγουσι τὴν λ. εἰς τὴν ῥ. διF- (βλ. Ζεύς, θεῖος). Δηλ. ο δαίμων είναι θεός, η μοίρα, το πεπρωμένο, η τύχη, το πνεύμα που προστατεύει, η ψυχή, η θεότητα που ορίζει και νέμει την μοίρα, αλλά και αυτός που γνωρίζει, εξού και ο Α (στερητικό) - δαής, (ο μη γνωρίζων). 

ΙΙ. ἡ θεότης || μοῖρα, τὸ πεπρωμένον, εἰμαρμένη, τύχη (καλὴ ἤ κακή) || πρὸς δαίμονα=ἐναντίον τοῦ πεπρωμένου || σὺν δαίμονι=μὲ τὴν εὔνοιαν τῶν θεῶν.

ΙΙΙ. ὁ δαίμων τινός, τ. ἔ. τὸ προστατεῦον αὐτὸν πνεῦμα || ὁ κλῆρός τινος, ἡ τύχη του.

ΙV. δαίμονες ὠνομάζοντο καὶ αἱ ψυχαὶ τῶν ἀνθρώπων τοῦ χρυσοῦ αίῶνος, αἵτινες ἀπετέλουν τὸν συνδετικὸν κρίκον μεταξὺ θεῶν καὶ ἀνθρώπων

V. πονηρὸν πνεῦμα, διάβολος (ἐν τῇ Κ.Δ.).

Στον Όμηρο, ο δαίμων, σημαίνει ένα είδος προσωπικής θεότητας, που υπάρχει μέσα στο άτομο και το συνοδεύει από την γέννησή του μέχρι το θάνατο.Από την Ιλιάδα :

" ἡ δ’ Οὔλυμπόν δε βεϐήκει δώματ’ ἐς αἰγιόχοιο Διὸς μετὰ δαίμονας ἄλλους.", 'κι εκείνη στο παλάτι πετάει και πάει του Δία, στον Όλυμπο, με τους θεούς τους άλλους' (μετ. Ν. Καζαντζάκης)
"οὐδ᾽ ἐπιορκήσω πρὸς δαίμονα " 'μπρος στους θεούς εγώ όρκο ψεύτικο δεν παίρνω' (μετ. Ν. Καζαντζάκης)

Στους προσωκρατικούς φιλοσόφους, ο δαίμων απο-θεοποιείται, εξελίσσεται και παίρνει την σημασία της ψυχής, του χαρακτήρα ή της ατομικής μοίρας. Λέγει ο Ηράκλειτος "ήθος ανθρώπω δαίμων", δηλ. "Δαίμων / Θεός για τον άνθρωπο δεν είναι παρά ο χαρακτήρας του"

Με το "δαιμόνιο" του Σωκράτη, έχουμε το θεϊκό κομμάτι της ψυχής του, ο προστάτης, φύλακας και καθοδηγητής του, η εσωτερική φωνή που εμπιστευόταν και όριζε ως "θεία έμπνευσή" του. Όλοι έχουμε μέσα μας το ιερό δαιμόνιο μας.

Ο Πλάτωνας, στον Κρατύλο, ταυτίζει τον δαίμονα με τον "δαήμονα", τον γνώστη, τον σοφό (από το ρ. δάω = μαθαίνω. Από εκεί βγαίνουν οι λέξεις διδάσκω, διδάσκαλος. Δαήμων = σοφός, αδαής = αυτός που δεν γνωρίζει. Δαήμων => Δαίμων), Και από το δαίμων βγαίνει ο δαιμόνιος => επιτήδειος.

Ο δαίμονας ταυτίζεται και με την μοίρα του ανθρώπου (ευδαιμονία, κακοδαιμονία).

Στις φιλοσοφικές σχολές και ρεύματα της Ελληνιστικής και Ρωμαϊκής περιόδου (Επικούρειοι, Στωικοί, Κυνικοί) συναντάμε την ευδαιμονία ως κοινό φιλοσοφικό στόχο. Ευδαιμονία δεν σημαίνει ευτυχία, αλλά διαρκή προσωπική προσπάθεια για να είναι σε υγιή και ισορροπημένη κατάσταση ο εσώτερος δαίμων μας. Η φράση «ΚΑΤΑ ΤΟΝ ΔΑΙΜΟΝΑ ΕΑΥΤΟΥ», ήταν διαδεδομένη φιλοσοφική ευχή, η ανώτατη διάκριση που μπορούσε να απονεμηθεί (μετά θάνατον) σε έναν θνητό.

"Να ζεις κατά τον δαίμονά σου" σημαίνει να είσαι ο εαυτός σου, και όχι αυτό που θέλουν οι άλλοι να είσαι. Να ζήσεις τη δική σου ζωή και να πράττεις σύμφωνα με αυτό που η συνείδηση σου θεωρεί σωστό, αδιαφορώντας για το τι θα πουν οι άλλοι.(Θ. Λαμπρόπουλος)

Μία στάση ζωής που υιοθέτησαν και επιδοκίμασαν οι Επικούρειοι φιλόσοφοι.Μια στάση ζωής που υιοθετεί ο Jim Morrison και την τηρεί μέχρι το τέλος της ζωής του. Ζει "ΚΑΤΑ ΤΟΝ ΔΑΙΜΟΝΑ ΕΑΥΤΟΥ".

Ασυμβίβαστος, προκλητικός, επαναστατικός, γλώσσα (ποίηση) που τσακίζει κόκαλα. Ένας σαμάνος. Και οι γονείς του (με τους οποίους δεν είχε καμία σχέση πλέον, από τα χρόνια του UCLA), φτιάχνοντας τον τάφο μετά από 20 περίπου χρόνια από τον θάνατο του, αναγνωρίζοντας ή και κατανοώντας τον τρόπο ζωής του, έγραψαν κάτω από το όνομα του αυτές τις 4 λέξεις, περιγράφοντας με τον καλύτερο τρόπο το πως και το γιατί της πολυτάραχης ζωής του *.

"Όταν οι άλλοι απαιτούν, να γίνουμε αυτό που θέλουν να είμαστε, μας αναγκάζουν να σκοτώσουμε αυτό που πραγματικά είμαστε. Είναι ένα είδος διακριτικού φόνου... Οι περισσότεροι γονείς και συγγενείς διαπράττουν αυτό τον φόνο, με χαμόγελα στα πρόσωπα τους."
Jim Morrison

* Επιλογές από σχετικό κείμενο από το blog "Ξένοιαστος Καβαλάρης", [xeniastos.blogspot.gr]

Επιλογές, επεξεργασία, επιμέλεια δημοσιεύσεων/αναδημοσιεύσεων Πλωτίνος

Μυσταγωγία - Μυθαγωγία