Η φύση του Καθρέπτη, και ο Νους..

Aποσπάσματα από τις διδασκαλίες του Θιβετανού δασκάλου της Βουδιστικής παράδοσης του Τζογκσέν ή Αυτοαπελευθέρωσης:

«Πέρα  από τον νου, πέρα από τις σκέψεις μας, υπάρχει κάτι που αποκαλούμε "Φύση του Νου", την πραγματική κατάσταση του Νου, ο οποίος είναι πέρα από κάθε περιορισμό. Εάν όμως είναι πέρα από το Νου, πώς μπορούμε να πλησιάσουμε την κατανόησή του;

Ας πάρουμε το παράδειγμα ενός καθρέφτη. Όταν κοιτάζουμε μέσα σε έναν καθρέφτη βλέπουμε μέσα του τα αντανακλώμενα είδωλα των αντικειμένων που βρίσκονται μπροστά από αυτόν. Δεν βλέπουμε τη φύση του καθρέφτη. Τι εννοούμε όμως με αυτή την "φύση του καθρέφτη;" Εννοούμε την ικανότητά του να αντανακλά, η οποία μπορεί να οριστεί ως η καθαρότητά του και η διαύγειά του, που είναι απαραίτητες συνθήκες για την εμφάνιση των αντανακλάσεων. Αυτή η "Φύση του Καθρέφτη" δεν είναι κάτι ορατό και ο μόνος τρόπος που μπορούμε να την συλλάβουμε είναι μέσω των εικόνων που αντανακλώνται μέσα στον καθρέφτη. Με τον ίδιο τρόπο ξέρουμε μόνο και έχουμε τη συγκεκριμένη εμπειρία αυτού που είναι σχετικό με την κατάσταση του σώματός μας, του λόγου μας και του νου μας. Με τον ίδιο  τρόπο μπορούμε να καταλάβουμε την πραγματική φύση τους.

Οτιδήποτε βιώνεις ή παρατηρείς, αυτό που είναι καθαρή «παρατήρηση» είναι η αληθινή φύση του Νου, αυτό που έχει επίγνωση και παρατηρεί, είναι πάντα η ίδια αμετάβλητη "παρατήρηση" μέσα σε όλες τις εμπειρίες.

Όλα τα διάφορα είδη διδασκαλιών και πνευματικών δρόμων σχετίζονται με διαφορετικές ικανότητες της κατανόησης που έχουν διαφορετικά άτομα. Δεν υπάρχει έτσι, από απόλυτη άποψη, καμιά διδασκαλία τελειότερη ή αποτελεσματικότερη από μια άλλη. Η αξία μιας διδασκαλίας έγκειται απλώς στην εσωτερική αφύπνιση που μπορεί να φτάσει ένα άτομο μέσω αυτής. Εάν ένα άτομο ωφελείται από μια δοσμένη διδασκαλία, τότε γι’ αυτό το άτομο αυτή η διδασκαλία είναι ο υπέρτατος δρόμος, επειδή ταιριάζει στη φύση και στις ικανότητές του. Δεν έχει έννοια να προσπαθήσει κάποιος να την κρίνει ως περισσότερο ή λιγότερο ανώτερη σε σχέση με άλλους δρόμους πραγμάτωσης.

Κάποιος που αρχίζει να αναπτύσσει ένα ενδιαφέρον για τις διδασκαλίες μπορεί να έχει την τάση να απομακρυνθεί από την πραγματικότητα των υλικών πραγμάτων, σαν οι διδασκαλίες να είναι κάτι εντελώς έξω από την καθημερινή ζωή. Συχνά, στο κατώτατο σημείο αυτού, υπάρχει μια άποψη να εγκαταλείψει κάποιος και να φύγει μακριά από τα προβλήματά του, με την παραίσθηση ότι θα μπορέσει να βρει κάτι που θα τον βοηθήσει θαυμαστά να τα ξεπεράσει. Οι διδασκαλίες όμως βασίζονται στην αρχή της πραγματικής ανθρώπινης συνθήκης μας. Έχουμε ένα φυσικό σώμα με όλους τους διάφορους περιορισμούς του: κάθε ημέρα πρέπει να φάμε, να εργαστούμε, να στηριχτούμε, και τα λοιπά. Αυτή είναι η πραγματικότητά μας, και δεν μπορούμε να την αγνοήσουμε.

Το φως του ήλιου είναι η εκδήλωση της διαύγειας του ουρανού και ο ουρανός είναι η βασική απαραίτητη συνθήκη για την εκδήλωση του φωτός του ήλιου. Έτσι θα μπορούσαν να προκύψουν στον ουρανό δύο, τρεις, τέσσερις ή οποιοσδήποτε αριθμός ηλίων, αλλά ο ουρανός θα παραμένει πάντα αδιαίρετος. Παρόμοια η κατάσταση της Παρουσίας (του καθαρού Συνειδέναι, χωρίς εννοιολογισμούς κάθε ατόμου είναι μοναδική και διακριτή, αλλά η κενή φύση του ατόμου είναι καθολική και κοινή σε όλα τα όντα.

Όλες οι φιλοσοφικές θεωρίες που υπάρχουν έχουν δημιουργηθεί από τα μπερδεμένα δυϊστικά μυαλά των ανθρώπων. Στη σφαίρα της φιλοσοφίας αυτό που σήμερα θεωρείται αληθινό, μπορεί αύριο να αποδειχθεί ψευδές. Κανένας δεν μπορεί να εγγυηθεί την ισχύ μιας φιλοσοφίας. Λόγω αυτού του γεγονότος, οποιοσδήποτε διανοητικός τρόπος να δεις οτιδήποτε είναι πάντα μερικός και σχετικός. Το γεγονός είναι ότι δεν υπάρχει καμία αλήθεια για να αναζητήσεις ή για να επιβεβαιώσεις λογικά. Αυτό μάλλον που πρέπει να κάνει κάποιος είναι να ανακαλύψει πόσο πολύ περιορίζει ο νους συνεχώς τον εαυτό του σε μια κατάσταση δυαδικότητας.

Η δυαδικότητα είναι η πραγματική αιτία του πόνου μας και όλων των συγκρούσεών μας. Όλες οι ιδέες και οι πεποιθήσεις μας, ανεξάρτητα από το πόσο βαθιές μπορούν να φανούν, είναι σαν τα δίχτυα που μας παγιδεύουν στην δυαδικότητα. Όταν ανακαλύπτουμε τα όριά μας πρέπει να προσπαθήσουμε να τα ξεπεράσουμε και να αποδεσμευτούμε από οποιοδήποτε είδος θρησκευτικής, πολιτικής και κοινωνικής πεποίθησης που μπορεί να μας καθορίσει. Πρέπει να εγκαταλείψουμε ιδέες όπως η "Φώτιση", η «Φύση του Νου", και τα λοιπά, μέχρι να μην ικανοποιούμαστε πια από μία διανοητική μόνο γνώση και μέχρι να μη παραμελούμε πια να ολοκληρώσουμε τη γνώση μας με την πραγματική ύπαρξή μας.

Φώτιση ή Νιρβάνα δεν είναι τίποτα άλλο από την κατάσταση πέρα από όλα τα εμπόδια, με τον ίδιο τρόπο που από την η κορυφή ενός πολύ υψηλού βουνού βλέπει κάποιος πάντα τον ήλιο. Η Νιρβάνα δεν είναι ένας παράδεισος ή κάποιος ειδικός τόπος ευτυχίας, αλλά είναι στην πραγματικότητα η κατάσταση πέρα από όλες τις δυαδικές ιδέες, συμπεριλαμβανομένων αυτών της ευτυχίας και του πόνου.

Όταν όλα τα εμπόδιά μας υπερνικηθούν, και βρισκόμαστε σε μια κατάσταση συνολικής Παρουσίας, η σοφία της φώτισης εκδηλώνεται αυθόρμητα χωρίς περιορισμούς, όπως ακριβώς οι άπειρες ακτίνες του ήλιου. Τα σύννεφα έχουν διαλυθεί και ο ήλιος είναι τελικά ελεύθερος να λάμψει άλλη μια φορά.

Ο Νους είναι στην πραγματικότητα η μόνη βάση ή αιτία όλων όσων υπάρχουν, τόσο της σαμσάρα (εξαρτημένης, φαινομενικής ύπαρξης) όσο και της νιρβάνα (φώτιση, ενεξάρτητης ύπαρξης), τόσο των αισθανόμενων όντων όσο και των φωτισμένων.

Λέγεται γενικά ότι μετενσαρκωνόμαστε στην ακάθαρτη, ψευδαισθητική όραση της σαμσάρα, αλλά στην πραγματικότητα ο νους μας είναι μόνον που μετανσαρκώνεται. Επιπλέον, παρόμοια, μόνον ο νους μας είναι που εξαγνισμένος πραγματοποιεί την αγνή Κατάσταση της Φώτισης. Ο νους είναι στην πραγματικότητα η μόνη βάση ή αιτία όλων όσων υπάρχουν, τόσο της σαμσάρα όσο και της νιρβάνα, τόσο των αισθανόμενων όντων όσο και των φωτισμένων.

Η Αγνή Κατάσταση της Φώτισης είναι επίσης ο Νους μας και όχι κάποιο είδος εκτυφλωτικού φωτός που έρχεται απ’ έξω. Όταν αναγνωρίζουμε την Αρχέγονη Κατάστασή μας της Αγνής Παρουσίας, Αγνής από την ίδια την αρχή, αν και παροδικά αποκρυβόμενης, και μένουμε Παρόντες σε αυτή την αναγνώριση, χωρίς διάσπαση, τότε όλες οι ακαθαρσίες διαλύονται: αυτή είναι η ουσία της Ατραπού (της Φώτισης). Σε αυτή την περίπτωση η φύση της Αρχέγονης Κατάστασης ως πλήρους Αγνότητας εκδηλώνεται πραγματικά και αναγνωρίζοντας την όπως είναι, την κρατάμε μέσα μας για πάντα. Αυτή η αποφασιστική γνώση, αυτή η Αγνή Παρουσία της πραγματικής Πρωταρχικής Κατάστασης είναι αυτό ακριβώς που ονομάζουμε Νιρβάνα. Η Φώτιση λοιπόν είναι απλά ο Εξαγνισμένος Νους μας. Γι’ αυτό ο Παντμασαμπάβα είπε:

«Ο ίδιος ο Νους έχει δημιουργήσει αμφότερα τη σαμσάρα και την νιρβάνα. Έξω από αυτόν δεν υπάρχει ούτε η μία, ούτε η άλλη.»

Νamkai Norbu, Via  Dim Evans

Επιλογές, επεξεργασία, επιμέλεια δημοσιεύσεων/αναδημοσιεύσεων Πλωτίνος

Μυσταγωγία- Μυθαγωγία